مقاله پژوهشی فلسفه
نیچه‌ی هیدگر و انسانِ بازنموده همچون فرجامِ سوژه بازنمودی

مهرداد احمدی؛ محمدرضا اسدی

دوره 18، شماره 72 ، دی 1401، صفحه 1-23

https://doi.org/10.22054/wph.2023.68661.2116

چکیده
  هیدگر معتقد است که سوژه بازنمودی در اصل سوژه‌ای است که در بازنمایی موجود را اراده می‌کند. به‌طوری‌که بسط دامنه‌های بازنمایی انسان و رسوخ او در واقعیت با بسط اراده و اظهار اراده او در عالم نسبت مستقیمی پیدا می‌کند. او فکر  می‌کند که اراده معطوف به قدرت نیچه درواقع چیزی جز اظهار ذات سوژه بازنمایاننده نیست که تا پیش از نیچه ناگفته ...  بیشتر

مقاله پژوهشی فلسفه
طرح غیرذاتی، ساحت‌ذاتی:‌شبحوارگی جهان،‌شبحوارگی انسان

محمدتقی ایمان؛ علی بندرریگی‌زاده

دوره 18، شماره 72 ، دی 1401، صفحه 25-53

https://doi.org/10.22054/wph.2023.68472.2082

چکیده
  ایدههایی که در ذهن انسان تثبیت شدهاند و عالوه بر ساحت غیرانضمامی، ساحت انضمامی حیات او نیز تحت تأثیرات موسّع و ژرف آنها است ایدههاییاند که شبحوارگیشان در صورتبندیای که اشتیرنر از جهان انسانی پیشِ رویِ ما نهاده است برجسته و پُررنگ است. علیرغم برخورداری اشباحِ ایدهها از این مشخّصات که همانا مشخّصات امر ذاتی هستند، ارائۀ طرح ...  بیشتر

مقاله پژوهشی
پساساختارگرایی: عبور از اقتدارگرایی

فرهاد بدیعی؛ علیرضا آقاحسینی؛ علی علی حسینی؛ سید جواد امام جمعه زاده

دوره 18، شماره 72 ، دی 1401، صفحه 55-90

https://doi.org/10.22054/wph.2023.64464.2029

چکیده
  تحلیل اقتدارگرایی در نظامهای سیاسی، با استفاده از نظریات ارائهشده در حوزۀ فلسفهُزبان، مبنای اصلی ایننوشتار بوده است. پرسش اصلی این نوشتار نیز این بوده که با استفاده از کدام مؤلفهها در پساساختارگرایی میتوان فرایند عبور از اقتدارگرایی را آغاز نمود و اینکه با نگاه پساساختارگرایانه اصوالً این عبور چگونه خواهد بود. برای رسیدن ...  بیشتر

مقاله پژوهشی فلسفه
مکانیسم ابصار و خطای حسی در نظر خواجه نصیرالدین طوسی

مریم طهماسبی؛ سید عباس ذهبی؛ احمد بهشتی؛ بابک عباسی

دوره 18، شماره 72 ، دی 1401، صفحه 91-118

https://doi.org/10.22054/wph.2023.63697.2017

چکیده
  چگونگی رؤیت شیء و رخ دادن خطاهای حسی از پرسشهای پیشرو در هر نظام معرفتی ازجمله در معرفتشناسی طوسی است. اهمیت این مسئله به این دلیل است که حواس و دادههایشان آغازگر فرایند تحقق یافتن معرفتی یقینی نسبت به اشیاء هستند. در این مقاله سعی میشود در بخش اول، دیدگاه خواجهنصیرالدین طوسی دربارۀ نحوۀ ابصار بررسی گردد؛ سپس در بخش دوم با ...  بیشتر

مقاله پژوهشی فلسفه
آدورنو و نقد ایدۀ پیشرفت

علی سلطان زاده؛ سید حسن حسینی سروری

دوره 18، شماره 72 ، دی 1401، صفحه 119-141

https://doi.org/10.22054/wph.2023.66080.2050

چکیده
  طرفداران فلسفی ایدۀ پیشرفت معتقدند که وضعیت انسان در طول تاریخ و تا به امروز، درمجموع بهتر شده است و در آینده نیز بهتر خواهد شد. آدورنو در نوشتههای خود آورده که انسان تا به امروز پیشرفتی نکرده، اما امکان پیشرفت در آینده وجود دارد. بهاینترتیب موضع آدورنو به این صورت میشود که او با ایدۀ پیشرفت مخالف نیست، بلکه با این ادعا مخالف است ...  بیشتر

مقاله پژوهشی فلسفه
شر و مسئولیت اجتماعی: بررسی لوازم ایدئالیسم افلاطونی والهیات ایدئالیستی جوسایا رویس

علی سنایی

دوره 18، شماره 72 ، دی 1401، صفحه 143-169

https://doi.org/10.22054/wph.2023.70773.2122

چکیده
  در این نوشتار با رجوع به برخی از مهمترین آثار افالطون، دیدگاه او را درباره شر تبیین میکنیم. با توجه به اینکه او محسوسات را نمودی ضعیف از حقایق الیتغیر مُثُل میداند، زمینهساز این دیدگاه در سنت نوافالطونی میشود که شر جنبه عدمی دارد. این نگرش از رویکرد واقعگرایانه به حیات فاصله دارد زیرا زندگی موجودات زنده به نحو عام و زندگی انسان به نحو ...  بیشتر

مقاله پژوهشی فلسفه
توجیه اخالقی شر و ارزیابی انتقادی دیدگاه مرلین مک کورد آدامز از منظر الهیات اخلاقی کانت

علی عبدی

دوره 18، شماره 72 ، دی 1401، صفحه 171-193

https://doi.org/10.22054/wph.2023.63707.2019

چکیده
  مقاله حاضر با روش تحلیلی- انتقادی خود، مسئله شر را از منظر غایتشناسی اخالقی کانت بررسی میکند و از همین منظر و الهیات مؤمنانه مرلین مککورد آدامز را مورد ارزیابی قرار میدهد. در نگاه کانت، شر منزلت خاصی در طبیعت ندارد، بلکه صرفاً یکی از امکانات محتمل در طبیعت، در مقام فعلیت یافتن قوای آن است. راه چاره انسان برای مجال ندادن به شر در تقویت ...  بیشتر

مقاله پژوهشی فلسفه
مطالعه و نقد دیدگاه سنتی درباره عدم تقارن موضوع-محمول

هومن محمد قربانیان

دوره 18، شماره 72 ، دی 1401، صفحه 195-217

https://doi.org/10.22054/wph.2023.67063.2061

چکیده
  در دیدگاه رایج درباره رابطه میان مقوالت زبانی و مقوالتی وجودشناختی که از ارسطو به ما رسیده است، مقوالت نحوی تطابق کاملی با مقوالت متافیزیکی دارند و مدلول لفظی که موضوع جمله است جزو مقوله وجودی متفاوتی نسبت به مدلول لفظ محمول است. این دیدگاه به عدم تقارن وجودشناختی موضوع و محمول شناخته میشود و در منطق ارسطو به یک شکل و در منطق فرگه به ...  بیشتر

مقاله پژوهشی فلسفه
ارائۀ شیء خیّامی در باز- پیکربندیهای ماتریالیستی

سجاد ممبینی

دوره 18، شماره 72 ، دی 1401، صفحه 219-244

https://doi.org/10.22054/wph.2023.61716.1987

چکیده
  تأمل در هستی به‌مثابه کرداری زبانی، همواره یکی از کارویژه ­های متعالی ادبیات بوده است. این مسئله در خیّام نمود قابل‌توجهی داشته، به‌نحوی‌که کار خیّام را می ­توان پیش از هر چیز نوعی پروژۀ پروبلماتیک پرسش از هستی قلمداد نمود. در پژوهش حاضر سعی گردید با رویکردی ماتریالیستی و از منظری پساساختارگرا، به ادراکات هستی­ شناختی تازه ...  بیشتر