نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دانشجوی دکتری جامعه شناسی دانشگاه خوارزمی

چکیده

تأمل در هستی به‌مثابه کرداری زبانی، همواره یکی از کارویژه ­های متعالی ادبیات بوده است. این مسئله در خیّام نمود قابل‌توجهی داشته، به‌نحوی‌که کار خیّام را می ­توان پیش از هر چیز نوعی پروژۀ پروبلماتیک پرسش از هستی قلمداد نمود. در پژوهش حاضر سعی گردید با رویکردی ماتریالیستی و از منظری پساساختارگرا، به ادراکات هستی­ شناختی تازه ­ای از شیء خیامی دست‌یافت. در اینجا، شناسایی یک سری همگرا از اشیاء از یک‌سو و طرح ایدۀ تبدیل و انتقال به‌مثابه مکانیسم زیربنایی در خیّام از سوی دیگر، امکانات تحلیلی نیرومندی برای صورت­بندی ­های هستی­ شناختی تازه ­­ای از شیء خیّامی، در اختیار نهاد. طرح ایدۀ تبدیل و انتقال نشان داد که سری هم گرای اشیاء به‌طور بی­ وقفه­ ای در اتصال با یکدیگر قرار گرفته و با تولید نسبت­ هایی تازه، روندی از قلمرو گستری فیزیکی را به نمایش می­ گذارد. درنهایت و با تحلیل نظری این روابط توسیعی و گسترش یابندۀ شیء، چهار ایدۀ هستی­ شناختیِ پایان­ ناپذیری هستی، حافظه­ مندی شیء، درون گستری میل (اقتصاد اُدیپی میل) و فتیشیسم، به‌مثابه دستاورد مواجهه ­ای سمپتوماتیک با خیام ارائه گردید.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Presentation of Khayyamian Thing in Materialistic Re-Configurations

نویسنده [English]

  • sajad mombeini

Ph.D. Student in Sociology, Kharazmi

چکیده [English]

Reflecting on existence as a linguistic practice has always been one of the sublime features of literature. This issue has had a significant appearance in Khayyam, so that Khayyam's work can be considered as a kind of problematic project of questioning existence. In the current research, it was tried to achieve new ontological perceptions of Khayyamian Thing with a materialistic approach and from a post-structuralist perspective. Here, identifying a convergent series of objects on one hand, and proposing the Conversion and Transmission idea as an underlying mechanism in Khayyam on the other hand, prepare strong analytical possibilities for new ontological formulations of Khayyamian Thing. Designing the Conversion and Transmission idea showed that the convergent series of objects are continuously connected with each other, and by producing new ratios, it displays a process of physical inner expansion. Finally, by theoretical analysis of these extended and expanding objects’ relations, four ontological ideas including inexhaustibility of existence, the object having memory, inner-expansion of desire (Oedipal economy of desire), and fetishism, as the result of the symptomatic encounter with Khayyam, are presented.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Khayyam
  • Materialism
  • Convergent Series
  • Khayyamian Thing
  • Conversion and Transmission
حقوقی، محمد )1399)؛ شعر زمان ما 5( نیما یوشیج(، تهران: نگاه.
خیام، عمر )1394)؛ رباعیات خیام، تصحیح و تحشیۀ محمدعلی فروغی و قاسم غنی، تهران: 
اساطیر.
دریدا، ژاک )1396)؛ درباره گراماتولوژی، بخش اول: نوشتار پیش از حرف، ترجمۀ مهدی پارسا، 
تهران: شوند.
دریدا، ژاک )1396)؛ مواضع، ترجمۀ پیام یزدانجو، تهران: مرکز.
دلوز، ژیل )1392)؛ بیان و تکینگی در الیبنیتس، ترجمۀ پیمان غالمی و ایمان گنجی، تهران: رخ 
داد نو.
دلوز، ژیل )1394)؛ برگسونیسم، ترجمۀ زهره اکسیری و پیمان غالمی، تهران: روزبهان.
دلوز، ژیل )1396)؛ ارائه زاخر مازخ: سردی و شقاوت، ترجمۀ پویا غالمی، تهران: بان.
دلوز، ژیل )1397)؛ سینما 1 ،ترجمۀ مازیار اسالمی، تهران: مینوی خرد.
فروغی، محمدعلی و غنی، قاسم )1394)؛ خیام شناخت )رباعیات خیام؛ کتاب اول(، تهران: 
اساطیر.
فروید، زیگموند )1397)؛ کودکی را میزنند، ترجمۀ مهدی حبیب زاده، تهران: نی.
فینک، بروس )1397)؛ سوژه لکانی بین زبان و ژوئیسانس، ترجمۀ محمدعلی جعفری، تهران: 
ققنوس.
الهوری، اقبال )1380)؛ سیر فلسفه در ایران، ترجمۀ امیرحسین آریانپور، تهران: نگاه.
هدایت، صادق )بیتا(؛ ترانه های خیام، تهران: جاویدان.
یوگاندا، پاراما ماهانسا )1379)؛ خروش خُمها، ترجمۀ جواد رویانی، تهران: روزگار.