الهیات ایجابی و سلبی درنظر مایستر اکهارت

سید ضیا الدین حسینی؛ سید حمید طالب زاده

دوره 9، شماره 34 ، تیر 1392، ، صفحه 63-80

چکیده
  بحثِ «الهیات‌ایجابی و سلبی»، دو جریان متقابلی که در طول تاریخ تفکرِفلسفی در باب خدا هر یک متفکران بزرگی را از آنِ خود کرده­اند، بحث از یکی از مهم­ترین وجوه رابطة معرفت­شناختی انسان و خداست. مقالة‌حاضر به بحث از تلقی "مایستر اکهارت" (Meister Eckhart) (حدود1260-1328م)، عارف بزرگ مسیحی، در باب این دو رویکرد ایجابی و سلبی می­پردازد. در ...  بیشتر

انسانی شدن یقین در تفکر فلسفی مدرن

قدرت الله قربانی

دوره 8، شماره 32 ، دی 1391، ، صفحه 23-44

https://doi.org/10.22054/wph.2013.6139

چکیده
  اهمیت فلسفه مدرن در آن است که در آن نسبت جدیدی میان انسان و حقیقت تعریف گردید که در نتیجه آن انسان اساس و محور هرگونه حقیقت و یقینی، بالاخص خدا و جهان گردید. حاصل این تغییر جایگاه، وابستگی وجودی و معرفتی این حقایق بر انسانی شد که او خود دارای نقایص گوناگون معرفتی، وجودی، اخلاقی و غیره در ذات خودش است. در نتیجه انسان که در دنیای مادی زندگی ...  بیشتر

آزادی اجتماعی از دیدگاه علامه طباطبائی ره و کانت

هاجر نیلی احمد آبادی؛ علی کرباسی زاده

دوره 8، شماره 31 ، مهر 1391، ، صفحه 55-80

https://doi.org/10.22054/wph.2012.5852

چکیده
  این مقاله بر آن است که به بررسی تطبیقی آزادی اجتماعی از دیدگاه دو فیلسوف و متفکر جهان اسلام و جهان غرب، علامه طباطبائی و کانت بپردازد. در دو بخش نخست دیدگاه علامه و سپس دیدگاه کانت مطرح می شود و در بخش آخر مقایسه و تطبیق نظرگاه ای دو بیان می گردد. علامه آزادی حقیقی را آزادی از همه قیود، جز عبودیت الهی می داند اما کانت آزادی حقیقی را آزادی ...  بیشتر

علم، اراده و قدرت در خدا و انسان از نظر فیلسوف و متکلم

محمد حسین بیات

دوره 7، شماره 27 ، مهر 1390، ، صفحه 7-28

https://doi.org/10.22054/wph.2011.5828

چکیده
  هدف این پژوهش نقد و بررسی علم، اراده و قدرت الهی از نظر برخی فلاسفه و اهل کلام است. در این جستار، دیدگاه‌های فلاسفه و اهل کلام در باب علم، اراده و قدرت در خدا و انسان، به‌اختصار مورد بررسی و نقد قرار گرفته است. این مقاله در سه بخش به رشتة تحریر آمده است: بخش نخست شامل تعاریف است؛‌ بخش دوم بیان و نقد دیدگاه‌های برخی از فلاسفه و متکلمان، ...  بیشتر

هستی‌شناسی از دیدگاه علامه طباطبایی و آثار و نتایج تربیتی آن

رضا علی نوروزی؛ مهدیه کاشانی

دوره 6، شماره 22 ، تیر 1389، ، صفحه 119-138

https://doi.org/10.22054/wph.2010.5806

چکیده
  این تحقیق به دنبال بررسی دیدگاه فلسفه هستی‌شناسی علامه طباطبایی و آثار و نتایج تربیتی آن است. در واقع هدف این پژوهش تبیین مسائل اساسی مربوط به ابعاد هستی از دیدگاه علامه طباطبایی و برخی از مهم‌ترین آثار تربیتی آن در خصوص عناصر نظام تعلیم و تربیت است. روش کار در این مقاله به صورت توصیفی- تحلیلی و با مراجعه به منابع دست اول و منابع کتابخانه‌ای ...  بیشتر

بررسی و نقد الهیات لایب‌نیتس

صالح حسن زاده

دوره 5، شماره 20 ، دی 1388، ، صفحه 91-119

https://doi.org/10.22054/wph.2010.5784

چکیده
  فلسفه لایب‌نیتس و تصور وی درباره خدا از حوزه‌های فلسفی و الهیات مسیحی، فلسفه اسپینوزا و فلسفه دکارت متأثر است. همچنین لایب‌نیتس از بعضی مکالمات افلاطون هم تأثیر پذیرفته است. در عین حال، شأن کلامی آثار لایب‌نیتس از آثار دکارت و اسپینوزا بیش‌تر است و فلسفه او مانند فلسفه مالبرانش خدامحور است. به نظر لایب‌نیتس، علت فاعلی و علت غایی ...  بیشتر

رابطة آشتی‌ناپذیر«عقل» و «ایمان» در اندیشة سورن کی‌یرکگور

محمد اصغری

دوره 5، شماره 19 ، مهر 1388، ، صفحه 103-116

https://doi.org/10.22054/wph.2009.5778

چکیده
  این مقاله به بررسی رابطة عقل و ایمان در اندیشة اگزیستانسیالیستی کی‌یرکگور می‌پردازد. کی‌یرکگور ایمان را با واژه‌هایی همچون «شور»، «جهش» و «رابطه با خدا» توصیف می‌کند و آن را برتر از عقل و گاهی در تضاد کامل با آن می‌پندارد. به نظر کی‌یرکگور ایمان می‌تواند ما را نجات دهد، اما نمی‌توان ایمان را با عقل شناخت. وی در ...  بیشتر

خدا از چشم انداز پاننبرگ

اعلا تورانی

دوره 3، شماره 11.10 ، تیر 1386، ، صفحه 91-102

https://doi.org/10.22054/wph.2007.6691

چکیده
  ولفهارت پاننبرگ، از متکلمان مسیحی معاصر، در کتاب الهیات سیستماتیک نظریه‌ای ارائه می‌کند که الهیات تاریخی نام گرفته است. پاننبرگ نظریه تاریخی خود را از هگل و از مفاهیمی چون اراده آزاد، آزادی، فردیت، حاکمیت بر جهان، فیض الهی، و ابدیت و ازلیت وام گرفته است و مفهوم امید را از اگزیستانسیالیسم. پاننبرگ بر این باور است که الهیات سنتی، از ...  بیشتر

خدا و جهان در نظام فلسفی ارسطو و فارابی

طاهره کمالی زاده

دوره 3، شماره 9 ، فروردین 1386، ، صفحه 9-24

https://doi.org/10.22054/wph.2007.6682

چکیده
  پرسش بنیادی نزد فیلسوفان پیش از ارسطو این بود که اشیاء چگونه پدید می‌آیند و این پیدایش چگونه روی می‌دهد و سرانجام سبب دگرگونی موجودات چیست؟ ارسطو در فیزیک حرکت را بنیاد طبیعت و پدیده‌های طبیعی می‌داند و از آنجا به وجود نخستین محرک نامتحرک منتهی می‌شود. در متافیزیک نیز با ارائه استدلال جهان شناختی به اثبات وجود خدا می‌پردازد و ...  بیشتر

بررسی انتقادی شأن علین در فلسفه دکارت (نگاهی تطبیقی در مبحث ادراکات)

سیدصدرالدین طاهری

دوره 2، شماره 8 ، دی 1385، ، صفحه 43-56

https://doi.org/10.22054/wph.2007.6681

چکیده
  رنه دکارت بنیانگذار فلسفه جدید غرب در قرن هفدهم میلادی، فلسفه خود را براساس شک دستوری و گذشتن از همه باورهای پیشین خود بنیان نهاد و به تدریج با تکیه بر یک شهود غیرقابل انکار یعنی «می‌اندیشیم» کوشش کرد تا فلسفه‌ای را بنیاد دهد که از آغاز تا انجام خود یقینی باشد. ارزش انقلابی نخستین گام دکارت قابل انکار نیست ولی ممکن است برخی گام‌های ...  بیشتر

رد واجب الوجود در فلسفه‌ی سارتر (یک بررسی انتقادی)

هدایت علوی تبار

دوره 1، شماره 2 ، تیر 1384، ، صفحه 39-48

https://doi.org/10.22054/wph.2005.6660

چکیده
  سارتر وجود را کاملاً غیرضروری می‌داند و معتقد است که هیچ موجودی از هیچ ضرورتی برخوردار نیست. بنابراین خدا، که در تفکر دینی موجودی ضروری و واجب دانسته می‌شود، نمی‌تواند وجود داشته باشد. او دو استدلال در رد وجود خدا، به‌عنوان واجب الوجود، مطرح می‌کند. در استدلال اول ضرورت علّی وجود خدا و در استدلال دوم ضرورت منطقی وجود او را رد می‌کند. ...  بیشتر