فلسفه
سیطره غریزه بر آگاهی در نقد نیچه به سوبژکتیویسم مدرن

محمد نژادایران

دوره 19، شماره 73 ، فروردین 1402، ، صفحه 211-232

https://doi.org/10.22054/wph.2023.61182.1980

چکیده
  این مقاله تلاش می‌کند تا انسان‌گرایی مدرن و جایگاه مفهوم سوژه را از نگاه نقادانة نیچه را با توجه به اهمیت و جایگاه غریزه درز مقایسه با آگاهی بررسی کند. انسان به‌مثابه سوژه و فاعل شناخت در متافیزیک مدرن از جایگاه ممتازی برخوردار است و اساساً مدرنیته پیوند گسست ناپذیری با سوژه و آگاهی دارد. نقد نیچه به مفهوم سوبژکتیو انسان مدرن و احیاء ...  بیشتر

تحلیل مبانی هستی‌شناختی بحران زیست محیطی معاصر و شروط امکان غلبه بر آن بر‌اساس تفکر مارتین هیدگر

خاطره سبحانیان؛ محمد جواد صافیان

دوره 16، شماره 63 ، مهر 1399، ، صفحه 113-134

https://doi.org/10.22054/wph.2020.46947.1770

چکیده
  زندگی انسان به گونه­ای اجتناب­ناپذیر با محیط زیست و طبیعت پیوند خورده است؛ انسان بر زمین اقامت دارد و بنابراین وابستگی و تعلق او به زمین و موجودات دیگر پیش فرض همۀ نسبت­های دیگر او محسوب می‎شود. اما عمدتاً این نسبت به تدریج به صورت نادیده گرفتن یک طرف؛ یعنی محیط زیست و بهره‎وری از آن در جهت خواستِ طرف دیگر، انسان، درآمده است. ...  بیشتر

نسبت‌سنجی اندیشة متقدم و متأخر ویتگنشتاین با طرح معرفت‌شناختی سوبژکتیویسم

امیر صمصامی؛ جهانگیر مسعودی

دوره 15، شماره 57 ، فروردین 1398، ، صفحه 91-116

https://doi.org/10.22054/wph.2019.30298.1525

چکیده
  سوبژکتیویسم به مثابۀ یک طرح معرفت‌شناختی، از مؤلفات بنیادین تفکر مدرن شناخته می‌شود. این طرح با کوژیتوی دکارتی و تلقی انسان به عنوان «جوهر اندیشنده» پایه‌گذاری شد و با فلسفة استعلایی کانت و اعطای نقش خودبنیادی به بشر در عمل شناخت اهمیتی بی‌مانند در معارف بشری دوران جدید یافت. اما با آغاز قرن بیستم و تغییرات پارادایمیکی که ...  بیشتر

انسانی شدن یقین در تفکر فلسفی مدرن

قدرت الله قربانی

دوره 8، شماره 32 ، دی 1391، ، صفحه 23-44

https://doi.org/10.22054/wph.2013.6139

چکیده
  اهمیت فلسفه مدرن در آن است که در آن نسبت جدیدی میان انسان و حقیقت تعریف گردید که در نتیجه آن انسان اساس و محور هرگونه حقیقت و یقینی، بالاخص خدا و جهان گردید. حاصل این تغییر جایگاه، وابستگی وجودی و معرفتی این حقایق بر انسانی شد که او خود دارای نقایص گوناگون معرفتی، وجودی، اخلاقی و غیره در ذات خودش است. در نتیجه انسان که در دنیای مادی زندگی ...  بیشتر

سوبژکتیویسم دکارت: نقطه عزیمت فلاسفه عصر جدید

سیمین اسفندیاری

دوره 5، شماره 17 ، فروردین 1388، ، صفحه 113-128

https://doi.org/10.22054/wph.2009.5771

چکیده
  در مقاله حاضر، ابتدا به توضیح مختصر «کوگیتو»ی دکارت و تأثیر آن در اصالت و قوامبخشی انسان پرداخته میشود. در واقع، دکارت با تأسیس اصل«کوگیتو» و تفسیر آن به عنوان بنیاد تزلزلناپذیر هستی، یگانه «سوژه» حقیقی را «من» انسانی از آن جهت که فکر میکند، میداند. بر اساس تلقی دکارت، انسان به مثابه ماشینی است که برخورداری از ...  بیشتر