نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

• ندا راه بار

دانشجوی دکتری فلسفه دانشگاه تبریز - استاد دانشگاه مازندران

چکیده

نقد قوه حکم با ترسیم برنامه های فلسفی و معرفت شناختی کانت در باب احکام زیبایی شناختی، گام مهمی در مواجهه وی نسبت به امر زیبا برداشته است. کانت صرف نظر از پرداختن بعد شناختی امر زیبا ، به اثر هنری به مثابه امری ارزش شناختی که می تواند در کنار اخلاق، متافیزیک و عقل گرایی قرار گیرد، نگریسته است. تاثیر صوری و محتوایی نقد قوه حکم بر هیچ نگرش فلسفی پوشیده نیست. اما گادامر در حقیقت و روش، تجارب زیبایی شناسی کانت را به بوته نقد می کشاند. خوانش منتقدانه وی نسبت به کانت و نگرش هستی شناسانه ی وی نسبت به امر زیبا، از جهات بسیاری ظرفیت های گسترده ی مفاهیم کانتی را فاقد ضرورت جلوه داده است. پژوهش حاضر نشان می دهد، روایت گادامر از کانت، پیش از آن که به وجهی سلبی گریزان از پرداختن به بعد شناختی امر زیبا باشد، به وجهی ایجابی بسیار متاثر از آن است. گادامر خود را در شمار منتقدان آثار کانت قرار می دهد، اما به وجهی سلبی و ایجابی زیبایی شناسی کانت را در خود حفظ کرده است. تاثیرات مستقیم مفاهیم کانت بر تجربه زیبایی شناختی گادامر، بسیاری از نقدهای وی نسبت به کانت را یک جانبه نشان داده است. پژوهش حاضر در بخش نخست، به تحلیل امر زیبا از منظر کانت و گادامر می پردازد. در بخش دوم، بنیادهای معرفت شناختی مفاهیم گادامر معرفی می گردد و بخش پایانی در سه نقد مستقل نسبت به گادامر، روایت تازه ای از خوانش گادامر نسبت به کانت ارایه خواهد شد.

کلیدواژه‌ها

• گادامر
• کانت
• زیبایی شناسی
• امر زیبا

موضوعات

• فلسفه

عنوان مقاله [English]

A critique on Gadamer's critique to Kant's aesthetics

نویسنده [English]

• Neda Rahbar

PHD philosophy student Tabriz University - Professor at Mazandaran University

چکیده [English]

Critique of Kant's philosophical and epistemological plans for aesthetic judgments has taken an important step in his confrontation with the beautiful. Regardless of the aesthetic dimension of the beautiful, Kant has viewed the work of art as a value that can be combined with ethics, metaphysics, and rationalism. The formal and content effect of the critique of the power of judgment is not hidden from any philosophical attitude. But Gadamer, in Truth and Method , Criticizes Kant's aesthetic experiences. His critical reading of Kant and his ontological view of the beautiful have, in many respects, made the vast potential of Kant's concepts unnecessary. The essay shows that Gadamer's narrative of kant , before escaping a negative aspect of the cognitive pursuit of the beautiful, is very positively affected by it. Gadamer is considered a critic of Kant's work, but he has positively and negatively preserved Kant's aesthetics. The direct effects of Kant's concepts on Gadamer's aesthetic experience have unilaterally demonstrated many of his critiques of Kant. The essay in the first part, analyzes the beautiful from the perspective of Kant and Gadamer. In the second part, the epistemological foundations of Gadamer's concepts are introduced, and in the final section, in three independent critiques to Gadamer, a new version of Gadamer's reading of Kant is presented.

کلیدواژه‌ها [English]

• Aesthetics
• Beautiful
• Gadamer
• Kant