نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• فروزان راسخی ¹
• سمیه کلاهدوزان ²

¹ هیئت علمی دانشگاه الزهرا

² دانشجوی دانشگاه الزهرا

چکیده

برهان جهان‌شناختی از جمله براهین اثبات وجود خداست که از زمان افلاطون تا کنون مورد توجّه فلاسفه بوده است. در این مقاله تقریرات جدید علّامه طباطبایی از این براهین، به‌ویژه از برهان علّت و معلول و برهان حرکت و محرّک مورد بررسی قرار گرفته و آراء ایشان در این زمینه با آراء ابن‌سینا مقایسه شده است. به این منظور، براهینی که ابن‌سینا در این باب مطرح نموده‌ است از آثارش اخذ و گزارش شده است و سپس در بررسی مقایسه‌ای میان تقریرات علّامه و آراء ابن‌سینا، اخذ و اقتباس‌های او از ابن-سینا و نیز تقریرات جدید او نسبت به ابن‌سینا تبیین شده‌اند که در این مبحث نوآوری‌های علّامه نسبت به ابن‌سینا قابل توجّه است و اکثر براهین علّامه در مرتبة بالاتری از اتقان و استواری نسبت به ادّلة ابن‌سینا قرار می‌گیرد.

کلیدواژه‌ها

• دلیل
• برهان
• جهان‌شناختی
• علّت و معلول
• حرکت و محرّک

عنوان مقاله [English]

Cosmological Arguments A Comparative Study of the Ideas of Allameh Tabataba’i and Avicenna

نویسندگان [English]

• foruzan rasekhi ¹
• somayeh kolahduzan ²

¹

²

چکیده [English]

Cosmological argument is one of the arguments used to prove the existence of God and has been noticed by philosophers from Plato’s time until now. In this research, the new writings of Allameh Tabataba’i on these arguments, in particular on cause and effect and movement are surveyed and compared with the convictions of Avicenna. To begin with, the related arguments proposed by Avicenna are extracted from his writings and reported in this study. In a comparative survey of Allameh’s writings on the above arguments and those of Avicenna, Allameh’s inspirations from Avicenna and his innovations are summarized here. In this regard, Allameh’s innovations, compared with Avicenna, are worth mentioning among which most of Allameh’s arguments are found to be in a higher level of stability than those of Avicenna.

کلیدواژه‌ها [English]

• argument
• proof
• cosmology
• cause and effect
• Movement