نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبایی

چکیده

پیش از ظهور منطق جدید، نظام منطقیِ رایج بی‌بدیل می‌نمود. اما منطق کلاسیک، با نظام‌های متعددی روبه‌روست که خود را منطقی و هماورد منطق کلاسیک می‌دانند. این نظام‌ها، اغلب مبتنی بر پیش‌فرض‌های خاص فلسفی هستند و قواعد منطقی متفاوتی را طرح می‌کنند. در مواجهه با این نظام‌ها، پرسشی فلسفی مطرح می‌شود مبنی بر اینکه آیا اساساً کثرت در نظام و/یا قواعد منطقی ممکن است؟ فیلسوفان منطق جدید، پاسخ‌های متنوعی به این پرسش داده‌اند. بسیاری به این امکان قائل نیستند، امّا دلایل این عده متفاوت است. فیلسوفان و منطق‌دانان قدیم، به صراحت این پرسش را مطرح نکردند ولی می‌توان از سخنان آنها استنباط کرد که اگر آنها در مقابل این پرسش قرار می‌گرفتند پاسخ منفی قاطعی به آن می‌دادند. در این مقاله می‌کوشیم تا نشان دهیم موضع آنها در این باب موضع واقع‌گرایانه است و قواعد و صدق‌های منطقی را جزء معقولات ثانی منطقی (با توسّعی در معنای آن) می‌دانند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Plurality of Logical Systems? Comparing the Classic and Modern Logicians’ Views

نویسنده [English]

  • fereshteh nabati

چکیده [English]

Before emerging of the modern logic, the then current logical system seemed to be without any alternative. But now classical logic encounters several systems which claim to be logical systems and rival of classical logic. Therefore a philosophical question arises: Is pluralism in logical system and/or logical rules possible? Contemporary philosophers give various answers to this question. Many don’t accept this possibility but their reasons are different. Past philosophers and logicians didn’t answer explicitly to this question, but by using their work we can gather that if they had been asked about this question they would have given decisive negative answer to it. In this paper I try to show that they were realist about logic and consider logical truths and rules as "secondary intelligible" (in a broader sense of this term).

کلیدواژه‌ها [English]

  • logical monism
  • logical realism
  • logical secondary intelligible