نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

• ابراهیم موسوی

هیئت علمی دانشگاه قم

چکیده

برای مدت‌ها رابطۀ ادراک حسی با معرفت از نظر افلاطون به نحوی بر اساس تفکر ارسطویی یا تفکر افلوطینی توجیه می‌شد، اما به‌تازگی آراء دیگری در این باره مطرح است که در آن دریافت اصلی خود افلاطون محل مداقه قرار می‌گیرد. این دیدگاه هنگامی جدی‌تر می‌شود که در مواردی همچون رسالۀ تئه‌تتوس (184 الف تا 187) ملاحظه می‌کنیم که افلاطون برخلاف نظر ارسطو و افلوطین نقشی را برای ادراک حسی در معرفت قائل نیست. هدف از این مقاله برجسته ساختن همین رویکرد است که با ارجاع به مکالمات افلاطون به پیش می‌رود. بدین ترتیب، چنین وجهۀ نظری از سوی افلاطون محور مهمی را در معرفت‌شناسی او ‌شکل می‌دهد که به نظر می‌رسد با تفاسیر قدیم و حتی جدید مغایرت دارد. ما در اینجا بیش‌تر بر وجه سلبی معرفت افلاطونی تأکید می‌کنیم و به وجه ایجابی آن چندان نمی‌پردازیم، هرچند در پی تأکید بر وجه سلبی وجه ایجابی معرفت‌شناسی افلاطونی نیز تا حدودی بررسی می‌شود.

کلیدواژه‌ها

• ادراک حسی
• یادآوری (آنامنسیس)
• کیفیت
• نفس
• عقل
• باور صادق
• پیش‌بینی
• مفاهیم مشترک
• احساس
• واقع
• تصور
• انطباع
• دیالکتیک

عنوان مقاله [English]

Plato on Perception According to Parmenides’ System

نویسنده [English]

• ebrahim musavi

چکیده [English]

For a long time, Plato's thought has been affected by the interpretations of Aristotelianism or Neo-Platonism. However, some remarks which have been recently made regard the core of Plato's own thought in his dialogues. This becomes critical when we find something totally different from our traditional knowledge about Plato comparing it with, for example, what we see in Theaetetus where Plato, unlike Aristotle and Plotinus, maintains no role for perception in knowledge acquisition, and this is the issue which will be discussed in the present paper. Therefore, such an approach makes a main difference between the old (classic) and new (modern) interpretations of Plato's works and develops a central element in his epistemology, as will be indicated. In this article we emphasize on the negative aspect of Plato's epistemology, however, with doing so, the positive aspect will be demonstrated too.

کلیدواژه‌ها [English]

• Perception
• recollection (anamnesis)
• Quality
• soul (mind)
• Reason
• True belief
• predicate
• Feeling
• Reality
• impression
• dialectics