حکمت و فلسفه

شماره جاری

بر اساس شماره‌های نشریه

بر اساس نویسندگان

بر اساس موضوعات

نمایه نویسندگان

نمایه کلیدواژه ها

درباره نشریه

اهداف و چشم انداز

اصول اخلاقی انتشار مقاله

بانک ها و نمایه نامه ها

پیوندهای مفید

پرسش‌های متداول

فرایند پذیرش مقالات

اطلاعات آماری نشریه

اخبار و اعلانات

شواهدی بر «اصالت ماهیت» نزد غیاث‌الدین منصور دشتکی از دیدگاه ملاصدرا

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار و عضو هیئت علمی دانشگاه شهید مطهری

چکیده

ملاصدرا «اصالت وجود» را به‌عنوان مبنای حکمت متعالیه با ادلّه محکم اثبات نمود و با بررسی حکمای پیش از خود، مشائیان را قائل به اصالت وجود و اشراقیان را اصالت ماهوی نامید. هرچند نزد حکمای متقدّم مسئله‌ اصالت وجود یا ماهیت بدین‌گونه مطرح نبوده، لکن با بررسی آثار و عبارات ایشان می‌توان یکی از طرفین مسئله را به آنان نسبت داد. این پژوهش در پی یافتن نظر «غیاث‌الدین منصور دشتکی» در این باب است. با تدقیق در نصوص و عبارات وی به روش توصیفی – تحلیلی بر مبنای حکمت صدرایی؛ ضمن ارائه شواهدی متقن اعتقاد به «اصالت ماهیت» نزد غیاث‌الدین منصور قابل‌برداشت است؛ شواهد مذکور به فراخور این تحقیق ارائه و مدعا تبیین خواهد شد. غیاث‌الدین مفهوم «وجود» را جزء معقولات ثانی اعتباری و زائد بر ماهیت دانسته، تحقق هرگونه فرد و مصداق خارجی را برای آن انکار نموده است. وی بر همین اساس قائل به تشکیک در ماهیت، مجعولیت آن، تقدّم و تأخر بالتجوهر و وجود بالذات کلّی طبیعی در خارج شده است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Evidence for the 'Principality of Quiddity' according to Ghias al-din Mansur Dashtaki from Mulla Sadra's Point of View

نویسنده [English]

  • Masoumeh Esmaeili

Assistant Professor and Faculty Member of Shahid Motahari University

چکیده [English]

Mulla Sadra has demonstrated "The Principality of Existence" as the basis of the Transcendent Philosophy based on solid arguments and by studying the scholars before him, he considered the peripatetics to believe in The Principality of Existence and the Ishraqi in the principality of Quiddity. Although the question of the principality of Existence or Quiddity has not been raised in this way by early scholars, by examining their works and expressions, one of the parties to the issue in question can be attributed to them. This research seeks to find the opinion of 'Ghias al-din Mansur Dashtaki' on this matter. By examining his texts and expressions in a descriptive-analitical method based on Sadra's philosophy; while providing convincing evidence, the belief in the 'The Principiality of Quiddity' can be deduced from Ghias al-din Mansur. The above evidence will be presented and the claim will be explained in this research. Ghias al-din considers the concept of 'Existence' as one of the validations of the secondary intelligible and redundant on quiddity, denying the realization of any individual and external instances for it.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Ghias al-Din Mansur Dashtaki
  • Mulla Sadra
  • Existence
  • Existiny
  • Quiddity
  • Principality
  • Secondary Intelligible
مراجع
آشتیانی، سید جلال‌الدین. (1379). شرح بر زاد المسافر. تهران: امیرکبیر.
دشتکی، غیاث‌الدین منصور. (1382). اشراق هیاکل النور لکشف ظلمات شواکل الغرور، تحقیق علی اوجبی. تهران: میراث مکتوب.
دشتکی، غیاث‌الدین منصور. (1390). شفاء القلوب و تجوهر الاجسام، تصحیح علی اوجبی. تهران: کتابخانه موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی.
دشتکی، غیاث‌الدین منصور. (1386). مجموعه مصنّفات، تصحیح عبدالله نورانی. تهران: انجمن آثار و مفاخر فرهنگی.
ملاصدرا. (1381 الف). الحکمة المتعالیة فی الاسفار الاربعة العقلیة، تصحیح غلامرضا اعوانی. تهران: بنیاد حکمت اسلامی صدرا، ج 1.
ملاصدرا. (1383 الف). الحکمة المتعالیة فی الاسفار الاربعة العقلیة، تصحیح مقصود محمدی. تهران: بنیاد حکمت اسلامی صدرا، ج 2، 3، 4 و 7.
ملاصدرا. (1381 ب). الحکمة المتعالیة فی الاسفار الاربعة العقلیة، تصحیح رضا محمدزاده. تهران: بنیاد حکمت اسلامی صدرا، ج 5.
ملاصدرا. (1381 ج). الحکمة المتعالیة فی الاسفار الاربعة العقلیة، تصحیح احمد احمدی. تهران: بنیاد حکمت اسلامی صدرا، ج 6.
ملاصدرا. (1383 ب). الحکمة المتعالیة فی الاسفار الاربعة العقلیة، تصحیح علی اکبر رشاد. تهران: بنیاد حکمت اسلامی صدرا، ج 8.
ملاصدرا. (1381 د). الحکمة المتعالیة فی الاسفار الاربعة العقلیة، تصحیح رضا اکبریان. تهران: بنیاد حکمت اسلامی صدرا، ج 9.
ملاصدرا. (1382 الف). الشواهد الربوبّیة فی المناهج السلوکیّة، حواشی حاجی سبزواری، تصحیح سید جلال‌الدین آشتیانی. قم: بوستان کتاب.
ملاصدرا. (1361). العرشیه، تصحیح غلامحسین آهنی. تهران: مولی.
ملاصدرا. (1363). المشاعر، ترجمه بدیع‌الملک میرزا عمادالدوله. تهران: کتابخانه طهوری.
ملاصدرا. (1382 ب). شرح و تعلیقه بر الهیّات شفاء، تصحیح نجفقلی حبیبی. تهران: بنیاد حکمت اسلامی صدرا.
ملاصدرا. (1389). مجموعه رسائل فلسفی، تصحیح گروه مصححین. تهران: بنیاد حکمت اسلامی صدرا.
ملاصدرا. (1386). مفاتیح الغیب، تصحیح نجفقلی حبیبی. تهران: بنیاد حکمت اسلامی صدرا.
 
References
Ashtiani, Seyyed Jalal al-din. (1379). Sharh Bar Zad Al-mosafer. Tehran: Amir Kabir. [In Persian].
Dashtaki, Ghias al-Din Mansur. (1382). Eshragh Hayakel Al-Nour, Edited by Ali Ojabi. Tehran: Miras Maktoub. [In Persian].
Dashtaki, Ghias al-Din Mansur. (1390). Shifa Al-Gholoub & Tajouhar Al-Ajsam, Edited by Ali Ojabi. Tehran: Library, Museum & Documentation Center of the Eslamic Consultative Assembly. [In Persian].
Dashtaki, Ghias al-Din Mansur. (1386). Majmoe Mosanafat, Edited by Abdollah Nourani. Tehran: Anjoman Asār & Mafakher Farhangi. [In Persian].
Mulla Sadra. (1381 a). Al-Hikmat al-muta’aliyah fī’l-Asfār al-aqliyya. Vol 1, Edited by Gholam Reza Avaani. Tehran: Sadra Islamic Philosiphy Foundation. [In Persian].
Mulla Sadra. (1383 a). Al-Hikmat al-muta’aliyah fī’l-Asfār al-aqliyya. Vol 2, 3, 4 & 7, Edited by Maqsud Mohammadi. Tehran: Sadra Islamic Philosiphy Foundation. [In Persian].
Mulla Sadra. (1381 b). Al-Hikmat al-muta’aliyah fī’l-Asfār al-aqliyya. Vol 5, Edited by Reza Mohammadzadeh. Tehran: Sadra Islamic Philosiphy Foundation. [In Persian].
Mulla Sadra. (1381 g). Al-Hikmat al-muta’aliyah fī’l-Asfār al-aqliyya. Vol 6, Edited by Ahmad Ahmadi. Tehran: Sadra Islamic Philosiphy Foundation. [In Persian].
Mulla Sadra. (1383 b). Al-Hikmat al-muta’aliyah fī’l-Asfār al-aqliyya. Vol 8, Edited by Ali Akbar Rashad. Tehran: Sadra Islamic Philosiphy Foundation. [In Persian].
Mulla Sadra. (1381 d). Al-Hikmat al-muta’aliyah fī’l-Asfār al-aqliyya. Vol 9, Edited by Reza Akbarian. Tehran: Sadra Islamic Philosiphy Foundation. [In Persian].
Mulla Sadra. (1382 a). Al-shavahed Al-Robubiyya fī’l-Manahej Al-Solukiyya, Edited by Ashtiani Seyyed Jalal al-din. Qom: Bustan Ketab. [In Persian].
Mulla Sadra. (1361). Al-Arshiyya, Edited by Qolam Hossein. Tehran: Mola. [In Persian].
Mulla Sadra. (1363). Al-Masha’er, Edited by Hanri Korban. Tehran: Library of Tahouri. [In Persian].
Mulla Sadra. (1382 b). Sharh wa Taliqah bar Ilahiyat-e Shifa, Edited by Najaf Gholi Habibi. Tehran: Sadra Islamic Philosiphy Foundation. [In Persian].
Mulla Sadra. (1389). Majmoe Rasael-e Falsafi. Edited by Group of Editors. Tehran: Sadra Islamic Philosiphy Foundation. [In Persian].
Mulla Sadra. (1386). Mafatih-o’l-Gheib, Edited by Najaf Gholi Habibi. Tehran: Sadra Islamic Philosiphy Foundation. [In Persian]
حکمت و فلسفه
دوره 19، شماره 75
مهر 1402
صفحه 1-20
فایل ها
هم رسانی
ارجاع به این مقاله
آمار