نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسنده
ندارم.
چکیده
چکیده
بی‌گمان، اصطلاح‌شناسی از ضرورت‌های هر دانشی‌ست که اگر تاریخی انجام شود، سودش دوچندان است. در میان اصطلاحات فلسفه‌ی عملی که گر چه نام‌آشناست و در علوم قرآن و نیز تاریخ و عرف فراوان بکار می‌رود؛ اما بعنوان زبانزدی فلسفی بویژه با نگاه تاریخی بررسی نشده، واژه‌ی مدنی‌ست که صفت نسبی مدینة است. این اصطلاح که در میراث جهان اسلام پربسامدست، در عنوان سومین شاخه‌ی حکمت عملی، «الفلسفة المدنیة»، بکار رفته و اصطلاح نام‌ور و بنیادین مدنی بالطبع که در انسان‌شناسی فلسفی و فلسفه‌ی علوم اجتماعی محورست، از آن ساخته شده است؛ از این‌رو، پرداختن بدان ضروری‌ست؛ بویژه بررسی آن در مطالعات تمدنی نیز لازم است؛ زیرا واژه‌ی تمدن نیز مبتنی بر آن است. این مقاله با بررسی مدینة و مدنی در فرهنگ‌های اصیل لغت تازی مانند العین، مختار الصحاح، تهذیب اللغة و نیز در کتاب‌های مرتبط با علوم قرآنی، راه را برای تحقیق آن در گزارش‌های عربی متن‌های فلسفی یونانی می‌گشاید که با پژوهش آن‌ها بنظر می‌رسد که مترجم ناشناس خطابه‌ی ارسطو پیشگام در بکارگیری مدینة و مشتقات آن در ترجمه‌ی πολις یونانی و مشتقاتش است و در استعمال مدینی بعنوان صفت نسبی مدینة نیز منحصر به فردست و شاید نشان قدمت آن باشد. در این میان، گویا کندی در بکارگیری وصف مدنی مقدم است و نیز اسحاق در ترجمه‌ی اخلاق ارسطو، مدینة و مشتقاتش را هر چند تحت‌اللفظی‌ست، بعنوان برابرنهاد πολις یونانی و واژه‌های برگرفته از آن، بیش از سیاسة و مشتقاتش که در عربی رایج‌ترست، می‌پسندد و بهره می‌برد.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
A historical look at the words مدینة and مدنی in the Arabic translations of Greek philosophical books
نویسنده [English]
- Sajjad Hejri
None
چکیده [English]
Terminology is one of the necessities of any science, which, if done historically, would be doubly useful. Among the terms of practical philosophy, which although it is familiar and used extensively in the sciences of the Qur'an as well as in history and custom, but as a philosophical expression, it has not studied from a historical point of view, is the word مدنی, which is the relational adjective of مدینة. This term, which is widely used in the heritage of the Islamic world, is used in the title of the third branch of practical wisdom, الفلسفة المدنیة, and the infamous and fundamental term مدنی بالطبع which is central to philosophical anthropology and philosophy of social sciences, is derived from it; Therefore, it is necessary to address it, especially studying it in civilization studies is also necessary; Because the word civilization is also based on it. by examining the مدینة and مدنی in the original dictionaries of arabic language such as Al-Ain, Mukhtar Al-Sahah, Tahzib Al-Loghah, as well as in books related to Quranic sciences, This article opens the way for its research in the Arabic reports/translations of Greek philosophical texts which by investigating them it seems that the unknown translator of Aristotle's Rhetoric is a pioneer in the use of مدینة and its derivatives in the Greek translation of πολις and its derivatives, and in the use of مدینی as a relational adjective is also unique and perhaps it is a sign of its antiquity.
کلیدواژه‌ها [English]
- Medina
- Madani
- πολις
- Nicomachean Ethics
- Aristotle's Rhetoric
)