جایگاه «زمان» در نزد دهریون

یحیی صولتی چشمه ماهی؛ حسین کلباسی اشتری

دوره 10، شماره 38 ، تیر 1393، ، صفحه 75-86

چکیده
  «دهر» معّرب کلمۀ زمان و معادل روزگار است. اصطلاح دهریون در اواخر دوره­ی ساسانی، ازسوی اعراب مسلمان به پیروان آیین زروانیسم (Zorvanism)1 اطلاق شده‌است. این تفکر اعتقادی، کیشی انحرافی از دین زرتشتی بوده که با پیراستن عناصر اسطوره‌ای و ماورائی، به مبدأیی مطلق به نام زُروان (Zorvan)2 قائل شده‌است. دراین دیدگاه وحدت‌انگار، زروان همان ...  بیشتر

زمان: ابن سینا،ارسطو، دو دیدگاه یا یکی؟

زهره عبد خدایی؛ حسین کلباسی اشتری

دوره 8، شماره 32 ، دی 1391، ، صفحه 89-102

https://doi.org/10.22054/wph.2013.6135

چکیده
  مبحث زمان از مباحثی است که از قدیم الایام و از فلاسفه ی یونان تا کنون همواره مورد توجه قرار داشته است. معلم اول، ارسطو به طور خاص درباره ی این مبحث در کتاب طبیعیات مطالبی را بیان نموده است. آراء و نظریات ارسطو در آثار شیخ الرئیس بوعلی سینا نیز بازتاب داشته، تا آنجا که سئوالات و مباحث بسیاری پیرامون این مطلب به چشم می خورد که آیا ابوعلی ...  بیشتر

تناهی و عدم تناهی مکان و زمان از دیدگاه ارسطو و ابن‌سینا

حسین کلباسی اشتری؛ حسن احمدی زاده

دوره 6، شماره 22 ، تیر 1389، ، صفحه 69-89

https://doi.org/10.22054/wph.2010.5803

چکیده
  بحث از تناهی یا عدم‌تناهی زمان و مکان، از مهم‌ترین مباحثی است که طی آن، تاریخ فلسفه، چه در مغرب‌زمین و چه در عالم اسلام، با تاریخ دیدگاه‌های مختلف فیلسوفان و متکلمان گره خورده است. در میان فیلسوفان غربی، ارسطو نخستین کسی به شمار می‌رود که بحثی مفصل و مدون از تناهی و عدم‌تناهی مکان و زمان ارائه داده است، تا آنجا که او در کتاب «در ...  بیشتر

میرفندرسکی: فیلسوفی مشائی یا اشراقی؟

حسین کلباسی اشتری

دوره 5، شماره 18 ، تیر 1388، ، صفحه 77-94

https://doi.org/10.22054/wph.2009.6116

چکیده
  تمامی مورخان و پژوهشگران حوزة فلسفة اسلامی اذعان دارند که قرن یازده ه.ق (دورة صفوی) دورة شکوفایی فلسفة شیعی ایران و ظهور شخصیتهایی چون میرداماد، شیخ بهایی، ملاصدرا، و میرفندرسکی بود. در میان آنها، ابوالقاسم میرفندرسکی کمتر از بقیه شناخته شده است و جنبههای علمی و عملی زندگی او به تفصیل مورد بررسی قرار نگرفتهاند. از همه مهمتر، مکتب مورد ...  بیشتر

امکان بعد پنجم و نظریات مربوط به آن (بررسی و سنجش علمی-‌فلسفی)

صدرالدین نادری؛ حسین کلباسی اشتری؛ امیر حسین بانکی پورفرد

دوره 5، شماره 17 ، فروردین 1388، ، صفحه 61-82

https://doi.org/10.22054/wph.2009.5768

چکیده
  این مقاله با بررسی نظریات مختلف ابعاد در ریاضی و فیزیک، امکان وجود بعدی سوای ابعاد رایج را با استدلالهای فلسفی ثابت کرده و به ارائه راهحل عبور از محدودیت ذهنی برای درک ابعاد فراخ‌تر پرداخته است و به طور ویژه با دلایل و شواهد مختلف، بعد «انبساط» یا «ماکرومیک» (macromic) را به عنوان بعد پنجم جهان معرفی می‌کند. این بعد مربوط به ...  بیشتر

دیالکتیک استعلایی و هستی‌شناسی صدرایی

حسین کلباسی اشتری

دوره 4، شماره 14 ، تیر 1387، ، صفحه 61-78

https://doi.org/10.22054/wph.2008.6109

چکیده
  در این مقاله نویسنده سعی دارد تا مطالعه‌ای تطبیقی را دربارۀ قابلیت‌های دو نظام فلسفیِ آسیایی و اروپایی در باب موضوعی خاص – یعنی قوۀ عقل – ارائه دهد، و از این طریق تأملی بر امکان گفت‌وگو میان سنت‌های فلسفی‌ای داشته باشد که تا به امروز پیشینه‌ای سخت و تسلیم‌نشدنی در این باره داشته‌اند. اگرچه پس از عصر روشنگری و با فیزیک نیوتنی ...  بیشتر