نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

• حسین خوارزمی

دانش آموختۀ دکتری فلسفه اخلاق، دانشگاه قم، قم، ایران.

چکیده

  روانشناسان اخلاق، برای دهه‌ها، براین باور بودند که حکم اخلاقی از طریق عقل و استدلال بوجود می‌آید. آزمایش‌ها و تحقیقات تجربی اخیر نشان داد که هیجانات، نقشی بنیادین در حکم اخلاقی ایفا می‌کنند. تفاوتی که در بین اغلب این پژوهشگران وجود دارد، در خصوص سهم هریک از عقل و هیجانات در حکم اخلاقی ست. از این رو، هریک از پژوهشگران، مُدل‌های متفاوتی ارائه کردند. یکی از آنها، مُدل دوگانه حکم اخلاقی ست. از نظر گرین، مغز انسان دارای دو سیستم مجزا و مستقل است: سیستم اتوماتیک (واکنشهای ناخودآگاه و غیرارادی هیجانی) و سیستم دستی (فرایند آگاهانه عقلی). پاره‌ای از حکم‌های اخلاقی به واسطۀ هیجانات و پاره‌ای دیگر از طریقِ فرایندهای عقلانی و فایدباورانه بوجود می‌آیند. گرین، عمدتاً از طریق طرح آزمونهای تجربی، تصویربرداری مغزی و پژوهش بر روی بیماران دچار آسیب مغزی برای مُدل خود شواهد و دلایلی فراهم کرده است. دلایل و شواهد گرین، اگرچه در بسیاری از موارد با مدعای او همخوانی دارند، اما برای آنها می‌توان نمونه نقض پیدا کرد؛ خصوصا که پژوهشهای اخیر حاکی از این هستند که نمی‌توان مکانِ مشخص و اختصاصی در مغز برای هیجان و عقل تعیین کرد. بنابراین، به نظر می‌رسد که مُدل او نمی‌تواند تبیین جامعی از حکم‌های اخلاقی ارائه کند.

کلیدواژه‌ها

• حکم اخلاقی
• مُدل دوگانه حکم اخلاقی
• هیجان و عقل

عنوان مقاله [English]

The Role of Emotions in Moral Judgment in Green’s View

نویسنده [English]

• Hossein Kharazmi

PhD in Philosophy of Ethics, Qom University, Qom, Iran.

چکیده [English]

Moral psychology for decades focused on reasoning, but recent evidence finds that emotions play a fundamental role in moral judgment. One of the models for explaining moral judgment is Greene’s Dual-process model of moral judgment. He believes that we can arrive at moral judgments either through reasoning or through emotions, according to which both automatic emotional responses and more controlled cognitive responses are involved in moral judgment. More specifically, utilitarian moral judgments are driven by cognitive processes while non-utilitarian judgments are driven by automatic emotional responses. Green tries to prove his point through experimental experiments and cognitive neuroscience. But according to the sample of violations and recent research, his view does not seem to provide a comprehensive and adequate explanation.

کلیدواژه‌ها [English]

• moral judgment
• reasoning
• emotion
• dual-process model of moral judgment