مقاله پژوهشی
بررسی تشکیک در مراتب و مظاهر از نگاه علامه‌ طباطبائی

محمد هادی توکلی؛ سید صدرالدین طاهری

دوره 9، شماره 34 ، تیر 1392، صفحه 7-20

چکیده
  مسألة «تشکیک»، پس از ورود به فلسفة‌اسلامی دچار تطوراتی شد که درنهایت در حکمت‌متعالیه، «تشکیک در حقیقت‌وجود» جای خود را به «تشکیک‌ در ظهورات» داد، زیرا در هستی‌شناسی‌عرفانی که وجود، یک واحدشخصی و منحصر‌به‌فرد است، تشیک ‌در مراتب جایگاهی نخواهد داشت. "علامه‌طباطبائی"، علاوه‌بر نقدقول به تشکیک در حقیقت‌وجود، ...  بیشتر

مقاله پژوهشی
آغاز فلسفه از دیدگاه ویتگنشتاین متأخر و هگل

محمد مشکات

دوره 9، شماره 34 ، تیر 1392، صفحه 21-62

چکیده
  در این مقاله، یک بحثی تطبیقی میانه دو فیلسوف، یکی متعلق به حوزة تحلیلی و دیگری به حوزة ایده­آلیسم آلمانی، در مسألة بنیاد و آغاز فلسفه، انجام می­گیرد. تعهد و تمرکز مقاله بر "ویتگنشتاین" بیش از "هگل" خواهد بود. دشواری و در عین حال جذابیت بحث از آن­روست که دو فیلسوفِ مورد مطالعه، ماهیت فلسفه، روش و وظایف آن را متفاوت می­نگرند و دارای ...  بیشتر

مقاله پژوهشی
الهیات ایجابی و سلبی درنظر مایستر اکهارت

سید ضیا الدین حسینی؛ سید حمید طالب زاده

دوره 9، شماره 34 ، تیر 1392، صفحه 63-80

چکیده
  بحثِ «الهیات‌ایجابی و سلبی»، دو جریان متقابلی که در طول تاریخ تفکرِفلسفی در باب خدا هر یک متفکران بزرگی را از آنِ خود کرده­اند، بحث از یکی از مهم­ترین وجوه رابطة معرفت­شناختی انسان و خداست. مقالة‌حاضر به بحث از تلقی "مایستر اکهارت" (Meister Eckhart) (حدود1260-1328م)، عارف بزرگ مسیحی، در باب این دو رویکرد ایجابی و سلبی می­پردازد. در ...  بیشتر

مقاله پژوهشی
مبانی حِکمی علم دینی از دیدگاه محمدنقیب العطاس

عبدالحسین خسروپناه

دوره 9، شماره 34 ، تیر 1392، صفحه 81-102

چکیده
  نظریة علم دینی، یکی از پدیده‌های مهم جهان‌اسلام است که موافقان و منکرانی را پیدا کرده‌است. "محمدنقیب العطاس" یکی از موافقان و نظریه‌پردازان اسلامی‌سازی معرفت است. وی، نخست فلسفه و جهان­بینی با محوریت قرآن و اعتقاد به مراتب و درجات وجود و وابستگی مطلق‌هستی به خداوند را سامان داد؛ سپس، ارتباط ناگسستنی انسان و جهان را بیان کرد و ...  بیشتر

مقاله پژوهشی
تأویل گرایی در اندیشة مولوی و غزالی

بتول واعظ؛ رقیه کاردل ایلواری

دوره 9، شماره 34 ، تیر 1392، صفحه 103-124

چکیده
  این پژوهش به بررسی دیدگاه غزالی و مولوی در مورد تأویل می­پردازد؛ نخست معنای لغوی و اصطلاحی تأویل و موارد آن در قرآن‌کریم مورد بررسی قرار گرفته، سپس قوانین تأویل، شرایط مؤول و مسألة تأویل مجاز و غیرمجاز و تفسیر به رأی به بحث گذاشته‌شده و نشان داده شده­است که غزالی ِبه‌رغم رساله­هایی که در رد باطنیه و اسماعیلیه نوشته، در فهم متون ...  بیشتر

مقاله پژوهشی
تضمنات سیاسی فلسفة ‌فلوطین

شروین مقیمی زنجانی؛ حاتم قادری

دوره 9، شماره 34 ، تیر 1392، صفحه 125-146

چکیده
  بیشتر شارحان فلسفة کلاسیک به‌ویژه کسانی که بر فلسفة فلوطین تمرکز کرده‌اند، برآنند که وی بر‌خلاف فیلسوفان دورة شکوفایی فلسفة در یونان، به‌خصوص افلاطون در مقام بنیادگذار فلسفة سیاسی، به سیاست و تدوین طرحی از نظام سیاسی نیک به‌عنوان شالوده و مبنای فلسفة سیاسی قدیم، التفاتی نداشته است. اگرچه فلوطین به مقولاتی چون دولت، حکومت، آزادی ...  بیشتر

مقاله پژوهشی
هوسرل اول و دوم: تطور آرای هوسرل در مورد فلسفة زبان

مازیار چیت ساز؛ سید محمد علی حجتی؛ علی اکبر احمدی افرمجانی؛ لطف الله نبوی

دوره 9، شماره 34 ، تیر 1392، صفحه 147-161

چکیده
  دیدگاه "هوسرل" دربارة فلسفة زبان و معناداری، حداقل دو دورة متفاوت دارد. در دورة اول که گاهی رئالیسم افلاطونی نیز خوانده می‌شود، هوسرل نظری مشابه "فرگه" دارد: معنا عبارت است از یک نوع مثالی. در دورة دوم، با توجه به التفات  (Intention)و ساختار آگاهی، دیدگاه او چرخشی استعلائی یافته و با استفاده از کلمة جدید نوئما، ساختاری پیجیده برای معنا ...  بیشتر