نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• زهره عبد خدایی
• حسین کلباسی اشتری

هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبایی

چکیده

مبحث زمان از مباحثی است که از قدیم الایام و از فلاسفه ی یونان تا کنون همواره مورد توجه قرار داشته است. معلم اول، ارسطو به طور خاص درباره ی این مبحث در کتاب طبیعیات مطالبی را بیان نموده است. آراء و نظریات ارسطو در آثار شیخ الرئیس بوعلی سینا نیز بازتاب داشته، تا آنجا که سئوالات و مباحث بسیاری پیرامون این مطلب به چشم می خورد که آیا ابوعلی سینا به عنوان شارح ارسطو فقط آراء و نظریات استاد را بازتاب نموده و یا آنکه علاوه بر شرح این آراء، خود نیز نظریاتی بدیع و نو داشته است. هدف این نوشتار، مطالعه پیرامون این دغدغه ها و مباحث می باشد. مقاله به طور اجمال نظریات اندیشمندان مسلمان که براین باورند آراء ابن سینا اساسا با ارسطو تفاوتی نداشته است، را ارائه نموده و سپس به بحث پیرامون نظریاتی می پردازد که براساس آن گفته می شود گرچه ابن سینا به عنوان شارح ارسطو در همان ساختار وچهارچوب مطالب خود را ارائه نموده اما نکات و دقت نظرهای ارزشمند او سبب رجحان و تمایز نظریات او بر ارسطو گردیده است. نوشتار حاضر حداقل دو نمونه از تفاوت های دو فیلسوف را نمایان می سازد. مبحث نخست پیرامون آنکه آیا به راستی زمان مفهومی مشتق از حرکت بوده و تنها راه شناخت زمان از طریق حرکت میسر است؟ و یا آنکه می توان زمان را از دو حیث بررسی نمود؛ از حیثی مشتق از حرکت بوده و از حیثی قائم بالذات می باشد. مبحث دوم آنکه آیا زمان مفهوم متصل است و یا آنکه آنرا می توان از حیثی متصل و از حیثی دارای اجزاء درنظر آورد

کلیدواژه‌ها

• زمان
• ابن سینا
• ارسطو
• وجود مطلق
• مشتق نشده
• انقسام

عنوان مقاله [English]

Time: Avicenna, Aristotle; Two Perspectives or One?

نویسندگان [English]

• zohreh abd khodai
• hoseyn kalbasi ashtari

چکیده [English]

The concept of time, its existence, ontology, and epistemology are considered as a pivotal philosophical issue from the ancient Greek time up to now. Aristotle explicitly deals with this subject. His notion of time can be also seen in Avicenna’s writings. This point have arisen many questions and discussions concerning that whether Avicenna as a commentator of Aristotle simply narrates Aristotle’s view, or he elaborates and develops Aristotle’s idea and presents his own view. The aim of this paper is to study this issue and discuss about the viewpoints of some Muslim scholars who believe that Avicenna’s idea is not fundamentally different from that of Aristotle. In addition, we study the viewpoints of those who believe that although Avicenna uses the same structure as Aristotle did, his specific considerations make his theory of time distinctive. The paper elaborates that, in some senses, there are at least two differences between these two philosophers: regarding the derivative / non-derivative conceptions of time, and regarding the divisibility / indivisibility of time.

کلیدواژه‌ها [English]

• Time
• Avicenna
• Aristotle
• absolute existence
• non-derivative notion
• divisibility