Document Type : Research Paper

Authors

1 دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه تهران

2 دانشیار گروه فلسفه دانشگاه تهران

Abstract

Love is a common theme of philosophy and mysticism. In Plato's view and in Rumi's considerations on love as well, love is known to be a source of divine intellect, all-perceiving power. In this paper, we compare the two views and highlight the similarities between them. In the genealogy of Rumi's thought and lived experience in the domain of love and the kind of general understanding governing his formulation of romantic concepts, it seems necessary to burrow into the historic-philosophical foundation of this kind of attitude. In this path, the shadow of Platonic thought as the origin of virtue-centered evaluation in the realm of love comes to fore. In this comparative approach of philosophy and mysticism to the phenomenon of love, the roles of sensory, rational, and intuitive knowledges are determined by and through Plato's dialectical method, which has been addressed in nine different dialogues including Phaedrus, Symposium,  Republic,  and  Theaetetus. Based on  these  discussions,  one   is encountered among Rumi's  lyric poetry with layers of epistemological argumentations, particularly in the Divan of Shams, which overlaps with Plato's epistemological view of knowledge and love. This indicates the influence of Plato's ontological and virtue-centered attitude on Rumi.

Keywords

اسپیگلبرگ. هربرت. (1391). جنبش پدیدارشناسی درآمدی تاریخی. ترجمۀ مسعود علیا. تهران: مینوی خرد.
استیس،  والترت. (1392). عرفان و فلسفه، ترجمۀ بهاء‌الدین خرمشاهی، چاپ هشتم،  تهران: سروش.
اشتراوس، لئو. (1396).  مجموعه درس‌گفتارهای فلسفۀ سیاسی یونان باستان (ضیافت افلاطون به نزد لئو اشتراوس)، ترجمۀ ایرج آذر فزا، چاپ نخست، تهران: علمی فرهنگی. 
افلاطون. (1380).  دورۀ آثار افلاطون. ترجمۀ محمد حسن لطفی. چهار جلدی. چاپ سوم. تهران: خوارزمی. ( در متن عنوان های فارسی از مجموعه آثار افلاطون بر اساس این نسخه است).
بریه، امیل. (1967). تاریخ فلسفه در دورۀ انتشار فرهنگ یونانی و دورۀ رومی، ترجمۀ علی مراد داودی ، ج 2، تهران: مؤسسۀ انتشارات و چاپ دانشگاه تهران.
تیلور، کریستوفرچارلز ویستن. (1395). تاریخ فلسفۀ راتلج، ترجمۀ مرتضوی، جلد 1، چاپ 3، تهران: نشر چشمه.
چیتیک، ویلیام. ( 1382).  راه عرفانی عشق ، چاپ اول، تهران: نشر پیکان.
رشدی، راشد. (1393). «بررسی انتقال علوم یونانی به عربی». ترجمۀ حسن امینی. مجلۀ میراث علمی اسلام و ایران، سال سوم، شمارۀ دوم (پیاپی 6)، صص 109-124. 
ستاری، جلال. (1374). عشق صوفیانه. تهران: مرکز. 
سلطانی کوهستانی،  مریم . و صدر مجلس، مجید. (1393). « اشراق و شهود از نگاه افلاطون». نشریۀ پژوهش‌های فلسفی. دانشگاه تبریز. سال 8 ، شماره مسلسل 14، صص 1-26.
شفیع بیک، ایمان. ( 1392). «معرفت شهودی در فلسفۀ افلاطون ». جاویدان خرد، شمارۀ 24، صص 104- 81.
شفیعی کدکنی، محمد رضا. (1395).  غزلیات شمس تبریز، مقدمه،گزینش و تفسیر، چاپ هشتم، تهران: سخن.
صاحب الزمانی، ناصرالدین. (1389). خط سوم، چاپ 22، تهران:  انتشارات عطایی.
قوام صفری، مهدی. ( 1381) الف. «آنامنسیس واسطورۀ گردش ارواح» . فصلنامۀ فلسفۀ دانشگاه تهران. شمارۀ 6 و 7، صص 90-75.
قوام صفری، مهدی. ( 1381) ب. آنانسیس . فصلنامۀ فلسفه دانشگاه تهران.  شمارۀ 4 و 5، صص 131-113.
قوام صفری ، مهدی. ( 1386). «اشراق از نگاه افلاطون و سهروردی». مجلۀ ذهن،   شمارۀ 31، صص 49-33.
کاپلستون، فردریک چارلز. (1393).  تاریخ فلسفه، ترجمۀ جلال الدین مجتبوی ، جلد 1، چاپ 8، تهران: علمی فرهنگی؛ سروش.
گولپینارلی، عبد الباقی. (1390). مولانا جلال الدین، زندگانی، فلسفه، آثار و گزیده‌هایی از آن‌ها، ترجمۀ توفیق ه. سبحانی، چاپ دوم، تهران:کتاب پارسه.
مولوی، جلال الدین محمد بلخی. ( 1393). کلیات شمس. بر اساس چاپ بدیع الزمان فروزانفر، چاپ سوم، تهران: هرمس.  ( درمتن با علامت اختصاری غ و یا قصیده آمده است )
مولوی، جلال الدین محمد بلخی. (1374).  فیه مافیه. چاپ دوم، تهران: نشر مرکز.
نوسباوم، مارتا . سالومون ، رابرت . نوزیک ، رابرت . تامس ، لارنس . اَنِت ، بایر . راپاپورت ، الیزابت . ( 1395). دربارۀ عشق : ترجمۀ آرش نراقی . چاپ ششم، تهران: نشر نی.
همایی، جلال الدین. ( 1369).  مولوی نامه، مولوی چه می گوید؟جلد 2، چاپ هفتم، تهران، مؤسسۀ نشر هما.
یاسپرس، کارل.( 1357).  افلاطون، ترجمۀ محمد حسن لطفی. چاپ اول، تهران: خوارزمی.
یثربی، سید یحیی. ( 1392). زبانۀ شمس و زبان مولوی، چاپ دوم، تهران:  امیر‌کبیر.
 
Cornford. F.m. (1967). The unwritten philosophy and other essays, Cambridge at the University press.
Plato Complete Works. (1997).  Edited.with introduction and notes, by JOHN M. COOPER, Associate Editor, D.S. Hutchinson   Hackett, Indianapolis/ Cambridge: Publishing Company.
(کلیۀ آثار افلاطون اعم از جمهوری و ثدای تتوس و ... که با عنوان انگلیسی در متن آمده بر اساس این  ترجمۀ کوپر است )
Seth Benardet e. (1991). The Rhetorical of Morality and Philosophy, Plato, s Gorgias and Phaedrus, London: the University of Chicago press.