نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• امیر روشن ¹
• فرزاد آذر کمند ²

¹ استادیار علوم سیاسی دانشگاه یزد، یزد، ایران.

² کارشناسی ارشد علوم سیاسی دانشگاه یزد، یزد، ایران.

چکیده

با گذشت چندین قرن از مواجهه اسلام با غرب، سؤال «چه باید کرد تا از انحطاط رهایی­یافت؟» همچنان دغدغۀ اصلی متفکران و اندیشمندان مسلمان است. هر متفکری با ارائۀ روشی خاص، دغدغۀ احیای سنت­های اسلامی را در سر می­پروراند و بدین­ترتیب طیف گوناگونی از راه­حل­ها پدید آمده­است. یکی از این راه­ها متعلق به محمد عابدالجابری، نواندیش عقل­گرای­مغربی است. به عقیدۀ عابدالجابری، جوامع­اسلامی، به دلیل غفلت از سنت ابن­رشد و عدم نقد میراث­ گذشتۀ خود در انحطاط و عقب­ماندگی به سر می­برند. عقل­عربی (نه الزاماً عقل­اسلامی) دارای ساختارهای مخصوصی است که آن­را از عقل­غربی متمایز می­کند. تکیه بر سنت­های­اسلامی و خوانشی­نوین از فلسفۀ اندلس مخصوصاً ابن­رشد می­تواند به سؤال «چه باید کرد تا از انحطاط رهایی­یافتِ؟» مسلمانان در عصر جدید پاسخ مطلوبی بدهد. به عقیدۀ وی، اندیشۀ ابن­رشد، دین و فلسفه را از هم جدا می­کند ؛ تسامح سیاسی و عقیدتی را مطلوب، نقد را عامل شکوفایی و عقل و دین را دارای کارویژه­های مخصوص خود می­داند؛ و عقل را ابزاری برای نقد معرفی می­کند. بنابراین از نظر وی، ضروری است جهت احیای این سنت­عقلانی دست به خوانشی نوین از فلسفۀ مغرب و اندُلُس بزنیم.

کلیدواژه‌ها

• سنت‌اسلامی
• انحطاط‌مسلمانان
• محمدعابدالجابری

عنوان مقاله [English]

Mohammed Abed al-Jabri, reasons of Muslims’ decline and its solution

نویسندگان [English]

• Amir Roshan ¹
• Farzad Azarkamand ²

¹ Assistant Professor of Political Science Yazd University, Yazd, Iran.

² Master of Political Science Yazd University, Yazd, Iran.

چکیده [English]

After several centuries of confrontation between Islam and the West, the question "What can be done to get rid of degeneration?” is the main concern for Muslim thinkers. Every thinker, by providing specific way, have on the head the concern of the revival of Muslim traditions, and thus a variety of solutions have emerged. One of these solutions belongs to Mohammed Abed al-Jabri, new rationalist thinker from Morocco. According to Abed al-Jabri, Muslim communities, due to the negligence of the tradition of Ibn Rushd and the lack of criticism in the past legacy, live in decadence and backwardness. Arabic wisdom (not necessarily Islamic intellect), has a particular structures that distinguishes it from Western sense. Relying on Islamic traditions and modern reading of the philosophy of Andalusia – especially Ibn Rushd- can answer the Muslim’s "What can be done to get rid of degeneration" question in the modern age. In his view, Ibn Rushd's thought, separated the religion and philosophy, and made the political and ideological tolerance desirable, saw criticism as a factor for prosperity, considered wisdom and religion having their own functions, and introduced wisdom as a tool for criticism. Thus, he believed it necessary to have a new reading of philosophy of Morocco and Andalusia to revive the intellectual traditions.

کلیدواژه‌ها [English]

• Islamic tradition
• the decline of Muslims
• Mohammed Abed al-Jabri
• what should be done?