نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسنده
دانشجوی دانشگاه علامه طباطبایی
چکیده
هنری برگسون، فیلسوف فرانسوی، از پیشگامان جریانی است که در بحبوحه نگر‌ش‌های پوزیتیویستی مدرن، نقش و حجیت دریافت‌های متافیزیکی، اخلاقی و دینی را در فلسفه احیا کرد. برگسون با برگزیدن روش معرفتی شهود، به جای روش آزمایشگاهی و پوزیتیویستی علم جدید، محوریتی قاطع به این دریافت‌ها داد. او هرگونه نگاه تجزیه‌گر به متعلقات معرفت را نادیده گرفتن پیوند و همبستگی ذاتی و درنتیجه قلب ماهیت آنها تلقی می‌کرد. به نظر برگسون جهان و تمام پدیده‌های آن خصلت زمانی دارند و پویا هستند. او از زمان معنای استمرار و توالی هم‌بسته پدیده‌ها را مد نظر دارد و از آن به «دیرند» تعبیر می‌کند. از دید او شناخت این ماهیت ذاتی تنها با روش شهودی و ارتباط بی‌واسطه با جهان و پدیده‌ها میسر است. بارزترین نمونه این شناخت، وجدانی است که ما از حالات درونی خود داریم. برگسون از نگرش معرفت‌شناسی خود در جهت تحلیل و تبیین رابطه نفس و بدن بهره می‌برد. او دوگانگی نفس و بدن را می‌پذیرد و تحلیل کردار ادراکی را توجیه‌گر رابطه آنها معرفی می‌کند. از نظر او معرفت دو سویه دارد؛ یکی تاثرات حسی و دیگری خاطره یا یاد که در نقطه‌ای به نام «یادمانده ـ نمود» به هم می‌پیوندند. این نقطه همانند پرده پیانو تاثرات دریافتی را به جریان معرفتی تبدیل می‌کند. اما به نظر نمی‌رسد تحلیل برگسون هم تفاوت بنیادینی با غده صنوبری دکارت داشته باشد و در واقع مشکل ثنویت و رابطه نفس و بدن را حل نمی‌کند، چراکه او نیز دوگانگی نفس و بدن را هستی‌شناختی تلقی می‌کند نه معرفت‌شناختی.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
Perceptual Behavior, the Joint of Mind and Body in Bergson's Philosophy
نویسنده [English]
- mehdi soltani gazar
چکیده [English]
Henry Bergson, the French philosopher, is one of pioneers of though stream which in the course of modern positivist views, renewed the role and authenticity of metaphysical, ethical and religious ideas. By adopting the intuitive epistemic method instead of experimental and positivistic method of modern science, he gave a central role to these ideas. He considered any kind of analytic view to the objects of knowledge as ignoring their essential interconnections and so inversion of their nature. According to Bergson, the world and all of its phenomena are temporal and dynamic. He means by time a kind of continuity and sequence of correlating phenomena and calls it "during." In his point of view, understanding of this essential nature is only possible by intuitive method and immediate connection to the world and its phenomena. The most sensible instance of this understanding is the conscience which we have from our inner states. Bergson uses his epistemological point of view in explaining the relation of mind and body. He accepts the duality of mind and body and considers the analysis of perceptual behavior as an explanation of their relation. According to him, knowledge has two aspects: sensitive impressions and memory which joint in the point of "image-souvenir." This point converts sensitive impression to the epistemic stream. However, it seems that Bergson's analysis has no substantive difference from Descartes' pineal gland and in effect, does not solve the problem of duality of mind and body and their relation to each other, since he considers the duality of mind and body as ontological and not epistemological as well.
کلیدواژه‌ها [English]
- During
- intuition
- Inner Conscience
- Sensitive Impression
- Memory
- Image-souvenir
- Cinematographic Illusion
)