واقع‌گراییِ صدرا و ویتگنشتاین

مهدی محمدی؛ اصغر واعظی

دوره 18، شماره 69 ، فروردین 1401، ، صفحه 198-226

https://doi.org/10.22054/wph.2022.62258.1998

چکیده
  طباطبائی و مطهری فلسفة صدرا را یک فلسفة واقع‌گرایانه می‌دانند و در کتاب «اصول فلسفه و روش رئالیسم» مدعی نوعی واقع‌گرایی هستند. ایلهام دیلمان (Ilham Dilman) نیز معتقد است که رد واقع‌گرایی از سوی ویتگنشتاین سبب نمی‌شود که او یک تصوّرگرا باشد. بلکه ویتگنشتاین نیز به یک معنا واقع‌گرا محسوب می‌شود. این مقاله به بررسی و مقایسة واقع‌گراییِ ...  بیشتر

فهم به مثابه امر ذهنی از منظر ویتگنشتاین متأخر

ابوالفضل صبرآمیز

دوره 17، شماره 67 ، مهر 1400، ، صفحه 63-86

https://doi.org/10.22054/wph.2021.61490.1986

چکیده
  بخش قابل توجهی از نظرات ویتگنشتاین متأخر درباره چیستی فهم است. ویتگنشتاین برای بررسی چیستی فهم و بحث ایجابی خود از فهم، ابتدا نشان می‌دهد که فهم چه نیست. از نظر او، در عرف، فهم یک احوال ویژۀ ذهنی دانسته می‌شود که سرچشمه کاربرد صحیح است. وی معتقد است که فهم یک امر ذهنی نیست. منظور او از اینکه فهم امر ذهنی نیست، این است که فهم نه یک تجربۀ ...  بیشتر

نسبت‌سنجی اندیشة متقدم و متأخر ویتگنشتاین با طرح معرفت‌شناختی سوبژکتیویسم

امیر صمصامی؛ جهانگیر مسعودی

دوره 15، شماره 57 ، فروردین 1398، ، صفحه 91-116

https://doi.org/10.22054/wph.2019.30298.1525

چکیده
  سوبژکتیویسم به مثابۀ یک طرح معرفت‌شناختی، از مؤلفات بنیادین تفکر مدرن شناخته می‌شود. این طرح با کوژیتوی دکارتی و تلقی انسان به عنوان «جوهر اندیشنده» پایه‌گذاری شد و با فلسفة استعلایی کانت و اعطای نقش خودبنیادی به بشر در عمل شناخت اهمیتی بی‌مانند در معارف بشری دوران جدید یافت. اما با آغاز قرن بیستم و تغییرات پارادایمیکی که ...  بیشتر

ارتباط ساختار منطقی زبان باارزش و معنای زندگی در اندیشة ویتگنشتاین

علیرضا فرجی

دوره 14، شماره 55 ، مهر 1397، ، صفحه 77-97

https://doi.org/10.22054/wph.2018.9363

چکیده
  پرسش از زندگی و حیات پیشینه‌ای به درازای تاریخ بشر دارد و مسئله‌ای است که در تطور تاریخ اندیشه، چهره‌های گوناگونی به خود گرفته‌است. امروزه این پرسش با جدیت بیشتری پیگیری می‌شود تا بدانجا که حتی در محافل دانشگاهی به شکل گرایشی از فلسفة دین درآمده‌است. همچنین، در میان نحله‌های فلسفی گوناگون معاصر، فیلسوفان تحلیلی و زبانی با دقت ...  بیشتر

تصویر هریچ از نقد ویتگنشتاین متأخر بر مابعدالطبیعه و نظریة معنای رساله

رضا مثمر

دوره 14، شماره 53 ، فروردین 1397، ، صفحه 103-124

https://doi.org/10.22054/wph.2018.8668

چکیده
  ویتگنشتاین متأخر در آرای دورة متقدم خود که در رسالۀ منطقی-فلسفی ابراز شده‌اند بازنگری کرده است. پل هریچ در بخشی از اثر تازة خویش فرافلسفة ویتگنشتاین (2012) به تشریح و بررسی این انتقادها در پژوهش­های فلسفی پرداخته است.در این مقاله می­کوشم نشان دهم تصویر هریچ از نقدهای ویتگنشتاین متأخر تصویری نادرست، فاقد پشتیبانی متنی و متکی بر فرض­هایی ...  بیشتر

Introspection and Wittgenstein's View on Private Language Argument

خدیجه حسن بیک زاده؛ میر سعید موسوی کریمی

دوره 11، شماره 42 ، تیر 1394، ، صفحه 43-58

چکیده
  استدلال زبان خصوصی از مهم‌ترین مباحث دورة دوم فلسفی ویتگنشتاین به‌شمار می‌رود. آنچه در این باب اهمیّت دارد، این مسئله است که آیا انسان می‌تواند در خلوتگاه خود، زبانی اختصاصی ایجاد نماید که الفاظ آن تنها برای خود او معنادار باشد؟ ویتگنشتاین با ارجاع به فقدان شرط معناداری هویّات درونی و احساسات و نیز با ردّ خصوصی بودن الفاظ و عبارات ...  بیشتر

استدلال خاطره‌نویس ویتگنشتاین در نفی زبان خصوصی

عبدالرزاق حسامی فر

دوره 11، شماره 41 ، فروردین 1394، ، صفحه 49-68

چکیده
  یکی از نظریات مهم ویتگنشتاین متأخر، نفی زبان خصوصی است؛ زبانی که معنای واژگان‌اش را تنها کاربر آن زبان می‌داند. ویتگنشتاین در استدلال خاطره‌نویس برای اثبات امتناع زبان خصوصی می‌گوید که محال است شخص بتواند احساس خودش را با نشانه‌ای مثل «S» نامگذاری کند و آن را در دفتر خاطراتش یادداشت کند و بعد از آن بخواهد تکرار آن احساس را ...  بیشتر

آیا ویتگنشتاین ایمان‌گراست؟نگاهی مجدد به معرفت شناسی دینی منسوب به او

مصطفی حسینی کلگار؛ محمد محمدرضایی

دوره 10، شماره 39 ، مهر 1393، ، صفحه 59-94

چکیده
  چکیده در باب ایمان‌گرایی ویتگنشتاینی دو پرسش مغفول‌افتاده: اولاً آیا "ویتگنشتاین" صراحتاً از ایمان‌گرایی دفاع کرده‌است؟ و ثانیا آیا ایمان‌گرایی از اندیشه‌های او. قابل استنباط می‌باشد؟ در مقاله حاضر پس از پژوهشی در چیستی ایمان‌گرایی، نشان داده‌شده ادعای انتساب ایمان گروی به ویتگنشتاین اغلب بر مبنای تفسیری خاص از بخشی از آموزه‌های ...  بیشتر