نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• روح الله فدائی ¹
• آقای دکتر سعیدی مهر ²

¹ دانشجوی دکتری رشته فلسفه، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران

² گروه فلسفه، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران

چکیده

جالینوس یکی از بزرگترین اندیشمندان و عالمان طبیعی در یونان باستان است که به روش‌شناسی علوم طبیعی توجهی ویژه داشته‌است. از سوی دیگر با توجه به انتقال سنت جالینوسی به جهان اسلام و تاثیر‌گذاری آراء وی در حوزه‌های مختلف اندیشه‌ای از جمله روش‌شناسی، بررسی و فهم اندیشه‌های روش‌شناختی وی از اهمیت بالایی در درک درست از سنت علمی در سده‌های میانه اسلامی برخوردار است. در این مقاله با استفاده از روش تفسیر تحلیلی متن محور تلاش شده‌است تا جایگاه عقل به عنوان یکی از دو مولفه اصلی روش‌شناسی علمی جالینوس تبیین گردد. عقل در اندیشه جالینوس مهم‌ترین جزء نفس انسانی است که از دو جنبه صوری و مادی، روش علوم طبیعی را تامین می‌کند. کارکرد صوری عقل که به حوزه منطق مربوط می‌شود شامل برهان، تقسیم و ترکیب، تعریف، مشابهت و مفارقت، تحلیل و تلفیق و دلالت است. از طرف دیگر و به لحاظ مادی، عقل با ادراک بدیهیات عقلی، مقدمات لازم برای شکل‌گیری برهان و دلالت را تامین می‌کند.

کلیدواژه‌ها

• جالینوس
• روش شناسی
• علوم طبیعی
• عقل

عنوان مقاله [English]

The Status of Reason in the Scientific Methodology of Galen

نویسندگان [English]

• Roohollah Fadaei ¹
• Mohammad Saeedimehr ²

¹ Ph. D Student of Philosophy, Tarbiat Modares University, Tehran, Iran

² Philosophy Department, Faculty of Humanities, Tarbiat Modares University, Tehran, Iran

چکیده [English]

Galen is one of the most prominent thinkers and scientists in the antiquity, who paid special attention to the methodology of natural sciences. On the other hand, the transition of Galenic tradition to the Islamic world had a wide impact on different areas of thought, one of which was methodology. Accordingly, studying Galen's scientific methodology plays a significant role in a true understanding of the scientific tradition in the Islamic medieval ages. This article, using the method of text-oriented analytic interpretation, expounds the status of reason as one the two main elements of Galen's methodology. In his view, reason is the main part of the human soul which provides the scientific method both formally and materially. Its formal functions, pertaining to logical scope, is as follows: demonstration, division and synthesis, definition, similarity and dissimilarity, analysis and synthesis, and indication. Moreover, reason, functioning materially, comprehends the self-evident rational propositions which in turn constitute the premises of demonstration and indication.

کلیدواژه‌ها [English]

• Galen
• methodology
• natural sciences
• Reason