دوره 19 (1402)
دوره 18 (1401)
دوره 17 (1400)
دوره 16 (1399)
دوره 15 (1398)
دوره 14 (1397)
دوره 13 (1396)
دوره 12 (1395)
دوره 11 (1394)
دوره 10 (1393)
دوره 9 (1392)
دوره 8 (1391)
دوره 7 (1390)
دوره 6 (1389)
دوره 5 (1388)
دوره 4 (1387)
دوره 3 (1386)
دوره 2 (1385)
دوره 1 (1384)
تعداد مقالات: 550
آزادی استعلایی و فلسفهی تاریخ کانت
دوره 16، شماره 62 ، تیر 1399، ، صفحه 177-206
چکیده
مفهوم آزادی یکی از محوریترین مفاهیم در فلسفة کانت است که هم در عقل نظری و هم عقل عملی نقشی تعیینکننده دارد. به این معنا که از منظر برخی مفسران، فاعلیت و خودانگیختگی عقل در شناخت نظری، در حقیقت تعبیری دیگر از خودقانونگذاری و آزادی است. از سوی دیگر، در عقل عملی، مفهوم آزادی نقشی محوری دارد. به این معنا که عقل عملی به عنوان امکان تعینبخشی ... بیشترنگرشی صدرایی به آزمایشهای بنجامین لیبت دربارۀ ارادۀ آگاهانه
دوره 14، شماره 54 ، تیر 1397، ، صفحه 180-207
چکیده
یکی از چالشهای جدید اختیار که بر پایۀ برخی یافتههای علوم تجربی مطرح شده، آزمایشی است که بنجامین لیبت دربارۀ فرآیندهای مغزی که به قصد و ارادۀ انسان منجر میشوند، انجام داده است. او در این آزمایش به این نتیجه رسید که این چنین نیست که انسان ابتدا اراده کند و بعد مغز به کار بیفتد و فرمان اراده را اجرا کند و در نتیجۀ آن اندامها حرکت کنند، ... بیشترآیا میتوان دربارة نفس استعلایی حکم اخلاقی صادر کرد؟ معضل اخلاق در رسالة منطقی-فلسفی
دوره 15، شماره 60 ، دی 1398، ، صفحه 185-215
چکیده
ویتگنشتاین در صفحات پایانی رسالة منطقی-فلسفی به موضوع اخلاق میپردازد. وی در رساله و دفترچه یادداشتها میکوشد با فروکاهش مفهوم خوبی به مفهوم خوشکامی و سپس با تعریف خوشکامی به هماهنگی با جهان و پذیرش آن در کلیتش تصویری از «موضوع» اخلاق به دست دهد. در رساله، ویتگنشتاین نفس در معنای تجربیاش را از نفس در معنای مابعدالطبیعیاش ... بیشترچیستیِ استدلال اخلاقی: تحلیل و نقد دیدگاه پرینز
دوره 19، شماره 76 ، دی 1402
چکیده
آیا قضاوتهای اخلاقی ما برآمده از استدلال اخلاقی است؟ اگر خیر، پس استدلال اخلاقی چه کارکردی دارد و ماهیت آن چیست؟ جسی پرینز، در پاسخ به این سؤالات معتقد است که اخلاق ریشه در خود ما دارد. درستی و نادرستی آن چیزی است که ما آن را درست یا نادرست میدانیم، زیرا اخلاق برساختی انسانی است که ریشه در احساساتی دارد که این احساسات خود برآمده ... بیشترMorality and Literature (Charles Dickens and his English Contemporaries)
دوره 3، شماره 11.10 ، تیر 1386، ، صفحه 1-30
چکیده
بیشترFaith, Hope and Doubt
دوره 3، شماره 12 ، دی 1386، ، صفحه 19-40
چکیده
بیشترRed Reason and Green Rights Illuminationist.Anthropology and Human Rights
دوره 3، شماره 9 ، فروردین 1386، ، صفحه 34-47
چکیده
بیشترHumean and an African Causal Theory: A Comparative Study
دوره 2، شماره 8 ، دی 1385، ، صفحه 48-64
چکیده
بیشترKant on the "A priori" Toward an Interpretation
دوره 1، شماره 1 ، فروردین 1384، ، صفحه 63-80
چکیده
بیشترPhenomenology and Post-Modernity
دوره 2، شماره 7 ، مهر 1385، ، صفحه 125-138
چکیده
بیشترحکمت داستانسرایی در فرآیند طراحی معماری موزه
دوره 19، شماره 75 ، مهر 1402، ، صفحه 161-192
چکیده
طراحی موزه، فرآیند چندبعدی و ترکیبی است و رشتهها و مراحل مختلف را در بر میگیرد. تقریباً از دهه 1930 میلادی از داستانسرایی در فرآیند طراحی معماری موزهها برای انتقال معانی و ارتباط نزدیک با جهان و انسان استفاده شده است. داستانسرایی نوشتاری، کلامی، بصری و فضایی روشهای مختلف برای ارتباط بر قرار کردن موزهها با بازدیدکنندگان ... بیشترلوکوربوزیه، بازی، باتای؛ تفسیرِ کلیسای رُنشان براساسِ مفهومِ بیصورت در فلسفۀ باتای
دوره 16، شماره 64 ، دی 1399، ، صفحه 165-188
چکیده
لوکوربوزیه و باتای که از مخالفانِ معماری بود، به ظاهر دو چهرۀ متضادند. اما میانِ این دو رابطهای هست. لوکوربوزیه زمانی که مشغولِ ساختِ رُنشان بوده سهم ملعونِ باتای را میخواند. «بازی» از مفاهیمِ مشترک در دستگاهِ نظریِ این دوست که شاید اندکی متفاوت باشد. در این مقاله با مروری بر کلیسای رُنشانِ لوکوربوزیه به جستجوی این نسبت خواهیم ... بیشترانسان به مثابۀ رخداد خردـ زبان؛ تفسیری ارسطویی ـ هایدگری از داستان «گزارشی به فرهنگستان» اثر فرانتس کافکاا
دوره 19، شماره 74 ، تیر 1402، ، صفحه 169-192
چکیده
این پژوهش با واکاوی داستان «گزارشی به فرهنگستان» اثر فرانتس کافکا و ملاحظهی آن درزمینۀ آرای ارسطو و هایدگر در تبیین انسان، کوشیده است تا به قرائت تازهای از مفهوم انسان دست یابد. ارسطو بنیاد انسان را مفهوم خرد یا لوگوس میانگارد، او در سه اثر مهم خود یعنی «سیاست»، «اخلاق نیکوماخوس» و «شاعری» به کرّات این عقیده ... بیشتراعتراضی به مدل شاخهای برای زمان
دوره 14، شماره 56 ، دی 1397، ، صفحه 173-192
چکیده
امکان استقبالی یک بحث قدیمی میان فلاسفه در طول تاریخ فلسفه بودهاست. از یک سو، ارسطو معتقد است رخدادهای آینده به امکان رخ میدهند. از سوی دیگر، دئودوروس بر این باور است آنچه در آینده رخ میدهد، هم اکنون متعین شده است. دئودوروس استدلالی بر له جبرگرایی بر اساس چند فرضیه ارائه کردهاست. منطقدانان و فلاسفه تلاش میکنند تا با رد نخستین ... بیشترارسطو و موضوع متافیزیک
دوره 14، شماره 55 ، مهر 1397، ، صفحه 177-203
چکیده
بنا بر برخی تفاسیر، متافیزیک ارسطو اثری منسجم و یکپارچه نیست و موضوع واحدی را دنبال نمیکند؛ به عبارت دیگر، در هر دو یا سه کتاب، یک موضوع به عنوان موضوع متافیزیک معرفی میشود؛ مثلاً ارسطو در کتاب چهارم، از تعبیر بدیع «موجود بما هو موجود» و در کتاب هفتم از «اوسیا» به عنوان موضوع این دانش یاد میکند. در این مقاله سعی بر این ... بیشترمقایسۀ میان وجهه نظرهای هیدگر و گادامر درباب ایدههای افلاطون
دوره 17، شماره 66 ، تیر 1400، ، صفحه 177-202
چکیده
تصور غالب راجع به فلسفه افلاطون این است که افلاطون با جدا کردن اشیاء محسوس از نمونه برتر آنها در عالم ایدهها، گام مهمی جهت شکلگیری مابعدالطبیعه برداشته است. طبق نظر افلاطون، ایدهها ذات یا ماهیت اشیاء محسوس را شکل میدهند. ایدهها هم شرط وجود اشیاء محسوس و هم شرط شناخت این اشیاء هستند. حال با توجه به این وجودشناسی ... بیشترمفاهیم و معانی مشترک در باب طریقت و مقامات آن در ادبیات عرفانی ایران و اسپانیا با تاکید بر آثار و اقوال ابوسعید ابوالخیر و سانتاترسا
دوره 17، شماره 65 ، فروردین 1400، ، صفحه 181-206
چکیده
سلوک به عنوان یکی از پربسامدترین مفاهیم درعرفان، برگرفته از یک دامنه مفهومی است که حول معنای راه رفتن یا رفتن شکل گرفته و به دامنه مفهومی دیگری الصاق شده است که همانا اندیشه عرفانی است؛ به طوری که گویی واقعا این فرایند را به مثابة راهی تصور کردهاند که در آن مقاماتی وجود دارد. همچنین مفهوم (Camino de Perfeccíon) در ادب عرفانی اسپانیا به معنای ... بیشترسودآوری فلسفه برای سازمانها و شرکتها
دوره 17، شماره 67 ، مهر 1400، ، صفحه 183-210
چکیده
مقالۀ حاضر، حاصل پژوهشی میانرشتهای در باب فلسفه و مدیریت و در حوزۀ فلسفۀ کاربردی است و در آن، از این پیشفرض دفاع شده است که فلسفه میتواند از طریق خدماتی که به مدیران سازمانها ارائه میدهد، کارایی و سودآوری مجموعههای تحت مدیریت آنان را افزایش دهد. خدمات مورد ادعای مقاله، در سه سطح بررسی شده است: اندیشههای فیلسوفان ... بیشترمناسبات «کرامت» و «آزادی انسان» از منظر کانت
دوره 18، شماره 71 ، مهر 1401، ، صفحه 185-208
چکیده
از منظر کانت، آزادی بهعنوان خودقانونگذاری اراده، خصوصیت کلی انسان است. او با قانونگذاری عقل عملی، اخلاق را بر پایه آزادی بنا مینهد. در فلسفة کانت، آزادی، مبنایی است که بر اساس آن انسان بهعنوان شخص و فرد انسانی، دارای کرامت است. مفهوم آزادی، ملازم با قانون اخلاقی و عقل عملی است و در بستر طبیعت یافت نمیشود. قانون اخلاقی از آن ... بیشترارسطو، نظریة علل یا نظریة تبیینهای چهارگانه؟
دوره 19، شماره 73 ، فروردین 1402، ، صفحه 187-210
چکیده
کاربرد نابهجای «علت» در ترجمة آیتیون و انتقال محتوای مفهومی و متافیزیکی علت فاعلی به سایر علل بهویژه علت غایی، سبب تفاسیر و فهم نادرست از این مفهوم بوده است. اگر نسبت میان علت و تبیین در نظر گرفته نشود، خلط میان معنای علت در فلسفة جدید و آیتیا رخ میدهد که ناشی ازلحاظ نکردن تفاوت «نظر به واقع» و ذهن یا تمایز مقام ثبوت ... بیشترجایگاه امور عملی در معرفت ارزیابی مقبولیت نظریۀ «تعدی عملی» در تقابل با نابگرایی معرفتی
دوره 15، شماره 58 ، تیر 1398، ، صفحه 191-217
چکیده
بنابر سنت رایج نابگرایی معرفتی صرفاً عوامل مودی به صدق در حصول معرفت دخیلاند. نظریۀ «تعدی عملی» در مخالفت با این سنت استدلال میکند که اگر قائل به خطاپذیری در معرفت باشیم، باید به تأثیر عوامل غیرمعرفتی نظیر شرایط عملی فاعلین در تحقق معرفت نیز اذعان کنیم. در این مقاله نشان خواهیم داد که تقابل تعدی عملی با ناب گرایی نه تنها ... بیشترروش نقدی ویتگنشتاین متأخر
دوره 15، شماره 57 ، فروردین 1398، ، صفحه 195-222
چکیده
ویتگنشتاین در دورۀ متأخر فلسفۀ خود همچون دورۀ متقدم بر نقدی بودن روش و فعالیتِ فلسفی تأکید میکند، اگر چه آن را در دورۀ متأخر بسط میدهد. او در فقراتی از کتابِ پژوهشهای فلسفی از این روش با عنوانِ درمانگرایانه بودن نیز یاد میکند که در فرآیندِ آن فیلسوف به آن چه موجباتِ مغالطی اندیشیدن و خلطِ مقولاتی را فراهم کرده است، پی میبرد. ... بیشتربررسی جاودانگی نفس و نسبت آن با سعادت از نظر اسپینوزا در مقایسه با دیدگاه ملاصدرا
دوره 15، شماره 59 ، مهر 1398، ، صفحه 195-230
چکیده
مسئلۀ «جاودانگی» را (بهعنوان یک امر فطری) میتوان از ابعاد مختلف وحیانی، عرفانی، عقلی و فلسفی مورد پژوهش قرارداد. در این مقاله، ازمنظر فلسفی به بررسی انتقادی نفسشناسی و جاودانگی در اندیشه باروخ اسپینوزا با تکیه بر مبانی حکمت متعالیه پرداختهشده است. اسپینوزا همچون صدرالمتألهین معتقد به خلود و بقای نفس است؛ با این تفاوت ... بیشترمطالعه و نقد دیدگاه سنتی درباره عدم تقارن موضوع-محمول
دوره 18، شماره 72 ، دی 1401، ، صفحه 195-217
چکیده
در دیدگاه رایج درباره رابطه میان مقوالت زبانی و مقوالتی وجودشناختی که از ارسطو به ما رسیده است، مقوالت نحوی تطابق کاملی با مقوالت متافیزیکی دارند و مدلول لفظی که موضوع جمله است جزو مقوله وجودی متفاوتی نسبت به مدلول لفظ محمول است. این دیدگاه به عدم تقارن وجودشناختی موضوع و محمول شناخته میشود و در منطق ارسطو به یک شکل و در منطق فرگه به ... بیشترواقعگراییِ صدرا و ویتگنشتاین
دوره 18، شماره 69 ، فروردین 1401، ، صفحه 198-226