فلسفه
مسئله وجود در فلسفه ابن جبیرول

اصغر واعظی؛ حسین نیازبخش

دوره 19، شماره 76 ، دی 1402

https://doi.org/10.22054/wph.2023.70499.2112

چکیده
  ابن‌جبیرول (فیلسوف یهودی قرن 11 میلادی) در کتاب «ینبوع‌الحیاه» تقسیمات مختلفی را برای مفهوم «وجود» برمی‌شمرد که برخی از این تقسیمات در نگاه نخست با یکدیگر ناسازگار به نظر می‌رسند و این پرسش‌ را برمی‌انگیزانند که علت این تقسیم‌بندی‌های متفاوت چیست و ابن‌جبیرول چه تعریفی از وجود دارد و چگونه می‌توان تقسیمات مختلف وجود ...  بیشتر

بررسی تطبیقی مفهوم کمال اول و ثانی نزد ارسطو و ابن سینا

حسن عباسی حسین آبادی

دوره 15، شماره 57 ، فروردین 1398، ، صفحه 141-164

https://doi.org/10.22054/wph.2019.24654.1421

چکیده
  بحث کمال در اندیشه ارسطو و ابن سینا جایگاه‌های متفاوتی دارد. هم ارسطو و هم ابن سینا کمال را به کمال اول و کمال ثانی تقسیم کرده‌اند. ایندو چه تفاوتی باهم دارند و هریک این مفاهیم را به چه معانی بکار برده‌اند و حوزۀ استفاده از آن‌ها کجاست؟ آیا ابن سینا از ارسطو متأثر شده یا از او فراتر رفته است؟ ارسطو برای بحث از کمال از دو واژه «انرگیا ...  بیشتر

ارسطو و موضوع متافیزیک

یاسمن هشیار

دوره 14، شماره 55 ، مهر 1397، ، صفحه 177-203

https://doi.org/10.22054/wph.2018.9367

چکیده
  بنا بر برخی تفاسیر، متافیزیک ارسطو اثری منسجم و یکپارچه نیست و موضوع واحدی را دنبال نمی‌کند؛ به عبارت دیگر، در هر دو یا سه کتاب، یک موضوع به عنوان موضوع متافیزیک معرفی می‌شود؛ مثلاً ارسطو در کتاب چهارم، از تعبیر بدیع «موجود بما هو موجود» و در کتاب هفتم از «اوسیا» به عنوان موضوع این دانش یاد می‌کند. در این مقاله سعی بر این ...  بیشتر

ملاک تشخص در فلسفه‌ی ارسطو: صورت یا ماده؟

مجتبی درایتی

دوره 11، شماره 41 ، فروردین 1394، ، صفحه 69-86

چکیده
  چکیده بحث در باب ملاک تشخص که از بحث‌های مهم و غامض مابعدالطبیعی در تاریخ فلسفه بوده‌است به این امر مربوط می‌شود که آن چیست که حضورش موجب می‌شود تا ما از فرد کلی به شخص و فرد جزئی برسیم. مفسران فلسفه ارسطو در این باب که از نظر وی ملاک تشخص موجودات به چیست، اختلاف نظر دارند. عمده مفسران صورت یا ماده را و برخی مادة مکیف یا صورت متحقق را ...  بیشتر

صور پیشینی معرفت، آری یا نه؟

محمد حکاک

دوره 9، شماره 33 ، فروردین 1392، ، صفحه 63-74

https://doi.org/10.22054/wph.2013.5860

چکیده
  بعضی مفاهیم هستند که از طریق حس وارد ذهن نشده‌اند، نظیر علت و معلول، جوهر و عرض، وجود و عدم، وحدت و کثرت، و وجوب و امکان و امتناع. فلاسفه بر سر این مفاهیم بحث بسیار و آرای متفاوت اظهار کرده‌اند. بعضی آن‌ها را فطری دانسته‌اند. جمعی سعی در توجیه حصول آن‌ها از راه حس نموده‌اند. گروهی منشأ آن‌ها را طبیعت و روان آدمی و در نتیجه، آن‌ها را ...  بیشتر

ارسطو و یک (το `εν) (آموزة وحدت نزد ارسطو)

الهام کندری؛ سعید بینایی مطلق

دوره 8، شماره 29 ، فروردین 1391، ، صفحه 33-46

https://doi.org/10.22054/wph.2012.5836

چکیده
  یکی از اساسی‌ترین آموزه‌های مابعدالطبیعی، آموزة وحدت است. ما در این مقاله برآنیم تا به معرفی آموزة وحدت نزد ارسطو بپردازیم. بدین منظور قبل از هر چیز به اختلاف نظر اساسی او با پیشینیانش می‌پردازیم و نگاه «کثرت بین» ارسطویی را از اندیشه‌های «وحدت بین» ایشان تمییز می‌دهیم. سپس با ذکر معانی «یک» در زبان معمولی یونانی، ...  بیشتر

والای اخلاقی و زیباشناختی کانت

عقیل فولادی

دوره 3، شماره 9 ، فروردین 1386، ، صفحه 39-53

https://doi.org/10.22054/wph.2007.6684

چکیده
  امر «والا» نه فقط در زیبایی شناسی کانت (نقد قوه حکم) دارای اهمیت فراوان است، بلکه پیشتر در حوزه اخلاق (نقد عقل عملی) است که مورد توجه او قرار می‌گیرد. با توجه به اهمیتی که این موضوع در فلسفه کانت دارد و تأثیری که بر اخلاف وی گذاشته است، این مقاله سعی دارد تا به بررسی «والا» در حوزه اخلاق و زیبایی شناسی کانت و ارتباط میان آن دو ...  بیشتر