مقاله پژوهشی
بررسی امکان حکم اخلاقی اشتباه در نظریه اخلاقی کانت

مسعود سیف

دوره 5، شماره 20 ، دی 1388، صفحه 7-15

https://doi.org/10.22054/wph.2010.5779

چکیده
  پرسش اصلی در این مقاله این است که آیا در نظریه اخلاقی کانت ممکن است فاعل اخلاقی در تشخیص حکم صحیح اخلاقی دچار اشتباه شود یا خیر. برای پاسخ به این پرسش ابتدا به تعیین جایگاه حکم اخلاقی اشتباه در نظریه اخلاقی کانت می‌پردازیم و سپس با بیان دو اصل اساسی نظریه اخلاقی کانت یعنی اصل کلیت احکام اخلاقی و اصل خودآیینی اراده نشان می‌دهیم که از ...  بیشتر

مقاله پژوهشی
ارتباط نفس با مجردات و مادیات در فلسفه افلوطین و ملاصدرا

رضا اکبریان؛ طیبه کرمی

دوره 5، شماره 20 ، دی 1388، صفحه 17-22

https://doi.org/10.22054/wph.2010.5780

چکیده
  مسئله ارتباط مجرد و مادی یکی از مسائل مهم در فلسفه است. نفس به دلیل هویت دوگانه‌ای که دارد، می‌تواند نقشی واسطه‌ای را میان عالم عقل و طبیعت را ایفا کند. نقش واسطه‌گری نفس، در فلسفه افلوطین و ملاصدرا به دو شکل متفاوت ترسیم شده است. از دیدگاه افلوطین، نفس دارای جنبه‌ای فرودین و جنبه‌ای عالی است. جنبه عالی نفس متصل به عقل است و هرگز تنزل ...  بیشتر

مقاله پژوهشی
حس مشترک و نقش‌های ادراکی آن نزد ارسطو و ابن‌سینا

فاطمه صادق زاده قمصری

دوره 5، شماره 20 ، دی 1388، صفحه 33-51

https://doi.org/10.22054/wph.2010.5781

چکیده
  در میان قوای ادراکی نفس، حس مشترک وضعیت ویژه‌ای دارد. ارسطو بی‌آنکه از آن تصویری ارائه دهد، کارکرد‌هایی چون ادراک محسوسات مشترک و بالعرض و تشخیص وجوه تمایز میان اشیا و ادراک احساس را به آن نسبت می‌دهد. در حالی که ارسطو به صراحت تلقی از حس مشترک را به عنوان قوه‌ای در کنار حواس پنج‌گانه رد کرده است، ابن‌سینا و پیروان او آن را به عنوان ...  بیشتر

مقاله پژوهشی
نقد و بررسی روش‌شناسی در فلسفه دکارت و آراء پوپر

مهین عرب

دوره 5، شماره 20 ، دی 1388، صفحه 53-74

https://doi.org/10.22054/wph.2010.5782

چکیده
  قطعا تفکرات فلسفی در دوران مدرنیته در رشد و توسعه فرهنگ و تمدن مغرب زمین نقشی اساسی به عهده داشته است. در این میان، آن گروه از فلاسفه که علاوه بر ارائه آراء صرفاً نظری، در صدد پیشنهاد روشی کارآمد در مطالعه پدیده‌های طبیعی و انسانی بوده‌اند، تاثیر بیش‌تری در نهادینه کردن و کاربردی کردن تفکرات فلسفی در رشد علمی، تکنولوژیکی و فرهنگی ...  بیشتر

مقاله پژوهشی
فلسفه علم و فلسفه سیاست، تأثیر روش‌شناختی علم مدرن بر حقوق سیاسی

مرتضی مردیها

دوره 5، شماره 20 ، دی 1388، صفحه 75-90

https://doi.org/10.22054/wph.2010.5783

چکیده
  در میانة قرن شانزدهم، کتاب دربارة چرخش افلاک آسمانی کپرنیک منتشر شد و این حادثه به انقلاب کپرنیکی علم مشهور شد. این حرکت با چاپ کتاب‌های کپلر و گالیله در حوالی تغییر قرن ادامه یافت. بنا بر قول مشهور، در این انقلابِ روشی، جزء و کل یا استقراء و قیاس جای خود را عوض کردند. در علم قدیم، اعتبار اصلی از آن معدود گزاره‌های کلی‌ای بود که انبوه ...  بیشتر

مقاله پژوهشی
بررسی و نقد الهیات لایب‌نیتس

صالح حسن زاده

دوره 5، شماره 20 ، دی 1388، صفحه 91-119

https://doi.org/10.22054/wph.2010.5784

چکیده
  فلسفه لایب‌نیتس و تصور وی درباره خدا از حوزه‌های فلسفی و الهیات مسیحی، فلسفه اسپینوزا و فلسفه دکارت متأثر است. همچنین لایب‌نیتس از بعضی مکالمات افلاطون هم تأثیر پذیرفته است. در عین حال، شأن کلامی آثار لایب‌نیتس از آثار دکارت و اسپینوزا بیش‌تر است و فلسفه او مانند فلسفه مالبرانش خدامحور است. به نظر لایب‌نیتس، علت فاعلی و علت غایی ...  بیشتر

مقاله پژوهشی
کردار ادراکی، نقطه تلاقی نفس و بدن در فلسفه برگسون

مهدی سلطانی گازار

دوره 5، شماره 20 ، دی 1388، صفحه 121-127

https://doi.org/10.22054/wph.2010.5785

چکیده
  هنری برگسون، فیلسوف فرانسوی، از پیشگامان جریانی است که در بحبوحه نگر‌ش‌های پوزیتیویستی مدرن، نقش و حجیت‌ دریافت‌های متافیزیکی، اخلاقی و دینی را در فلسفه احیا کرد. برگسون با برگزیدن روش معرفتی شهود، به جای روش آزمایشگاهی و پوزیتیویستی علم جدید، محوریتی قاطع به این دریافت‌ها داد. او هرگونه نگاه تجزیه‌گر به متعلقات معرفت را نادیده ...  بیشتر