نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار دانشگاه شهید مدنی آذربایجان

چکیده

در مورد جایگاه علم‌النفس در نظام علم شناختی ارسطو دو دیدگاه وجود دارد. دیدگاه نخست که نظریه رایج و غالب است می‌گوید نفس‌شناسی علمی طبیعی است. این دیدگاه بیشتر بر ارتباط وثیق نفس و بدن از نظر ارسطو تأکید دارد. دیدگاه دوم بر آن است که علم‌النفس دو بخش دارد و بخشی از آن در طبیعیات و بخش دیگر در الهیات بررسی می‌شود. از نگاه این نظریه، نفوس مادی در طبیعیات بررسی می‌شوند و نفوس مجرد در الهیات. با آنکه هر دو این نظریات شواهدی را در آثار ارسطو می‌یابند، این مقاله به نقد آنها می‌پردازد و نشان می‌دهد که چگونه با آنکه ظاهر عبارات ارسطو آنها را تقویت می‌کند اما با دقت بیشتر معلوم می‌شود که اتفاقا بر اساس مبانی ارسطو نمی‌توان جایگاه حقیقی علم‌النفس را در طبیعیات دانست. 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

A critique of two predominant views on the place of the Aristotelian psychology

نویسنده [English]

  • seyyed ahmad hosseini

assistant prof, shahid madani azarbayjan university

چکیده [English]

A problem pertaining to Aristotle’s psychology is about where its right place is. Should it be studied in the physics or in metaphysics or some part of it in physics and some other in metaphysics? There are two views concerning the place of psychology according to Aristotle’s philosophy of science. The first view which is the predominant holds that psychology is a physical science. This view insists on the close relationship between soul and body. The second view says that psychology has indeed two distinct parts. One part being studied in physics and the other part in metaphysics. According to this theory, the material souls are being studied in physics and the immaterial souls in metaphysics. It is true that the two theories find evidences in Aristotle’s books, but this article criticizes them and shows that in spite of the Aristotelian texts, one cannot consider psychology as a physical science.

کلیدواژه‌ها [English]

  • psychology
  • physics
  • Metaphysics
  • on the soul
  • Aristotle
ارسطو (1369). درباره نفس. ترجمه علی مراد داوودی. چاپ سوم. تهران: حکمت.
اکبریان، رضا؛ غفاری، ابوالحسن (1388). «جایگاه نفس در فلسفه ارسطو و ملاصدرا». خردنامه صدرا. شماره 56، صص 17-4.
دیباجی، سید محمدعلی (1385). «نوآوری‌های ابن سینا در علم‌النفس». پژوهش‌های فلسفی ـ کلامی. پاییز 85، شماره 29، صص 90-53.
Aristotle (1984). complete works of Aristotle. ed. By Johnathan Barnes. Oxford: Oxford University Press.
Barnes, Jonathan (1972). “Aristotle's concept of Mind”. Proceedings of the Aristotelian Society. Vol. 72, pp. 101-114
Bolton, Robert (1978). "Aristotle's definitions of the soul: "de Anima" ii 1-3". Phronesis. Vol. 23, No. 3, pp. 258-278
Bolton, Robert (2010). “Biology and Metaphysics in Aristotle”. Being Nature and Life in Aristotle, essays in honor of Allan Gotthelf. ed. by James G. Lennox & Robert Bolton. Cambridge: Cambridge University Press.
Falcon, Andrea (2005). Aristotle and the science of nature. Cambridge: Cambridge University Press.
Grene, Marjorie; Depew, David (2004). the Philosophy of Biology, an Episodic History. Cambridge: Cambridge University Press.
Hatfield, Gary (1994). Remarking the Science of Mind: Psychology as Natural Science. University of Pennsylvania Institute for Research in Cognitive Science Technical Report No. IRCS-94-13.
Heinaman, Robert. (1990) “Aristotle and the Mind-Body Problem”. Phronesis, Vol. 35, No. 1, pp. 83-102
Leunissen, Mariska (2010). explanation and teleology in Aristotle's science of nature. Cambridge: Cambridge University Press.
Nussbaum, Martha C.; Rorty, Amélie O. (1992). Essays on Aristotle's De Anima. Oxford: Oxford University Press.
 
Ross, W. D. (1955). Aristotelis Fragmenta Selecta. Oxford Clarendon Press.
Sorabji, Richard, 1974, "Body and Soul in Aristotle". Philosophy. Vol. 49, Issue 187, pp. 63-89.
Wilson, Malcolm (2000). Aristotle’s theory of the unity of science. Toronto: University of Toronto Press.
Zeller, E. (1897). Aristotle and earlier prepatetics. translated by B. F. C. Costelloe and J. H. Muirhead. London: Longmans.