نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه فلسفه هنر، دانشکده الهیات و فلسفه، دانشگاه آزاد واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران

2 گروه فلسفه، دانشکده الهیات، حقوق و علوم سیاسی ، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی تهران، ایران،

3 گروه فلسفه، دانشکده الهیات، حقوق و علوم سیاسی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

چکیده

تاریخ‌نگاری عینی، به تعبیر دیگر، عینیت‌گرایی در تاریخ‌نگاری  و مسئلۀ وجود مرجع واقعی در عکاسی به ظاهر پیوند آشکاری با هم ندارند، چنان‌که بیشتر جستارهای معاصر که دربارۀ نسبت تاریخ و عکاسی نگاشته شده‌اند با توجه به تعاریف جدید از قابلیت بازنمایی عکاسی و بدون توجه صریح به جریان‌های تاریخ‌نگاری نوشته شده‌اند؛گرچه همگی در نقد بازنمایی عکاسانه به آثار رولان بارت و دیگر هم عصرانش، به عنوان متون کلاسیک این حوزه، ارجاع داده‌اند. اما نکته‌ای که کمتر بدان پرداخته شده است آن است که توجه بارت به مسئلۀ مرجع در عکاسی فراتر از ساختارگرایی صرف است و بازخوانی آراء بارت در دو حوزۀ به ظاهر متفاوت تاریخ‌نگاری و عکاسی نشان می‌دهد که نگرش انتقادی او به سنت تاریخ‌نگاری عینی در تمام مسیر فکری‌اش، از ساختارگرایی تا پساساختارگرایی، در حوزه‌های مختلف از جمله عکاسی حاضر بوده است. به عبارت دیگر، آنچه بارت در واکاوی مسئلۀ مرجع در عکاسی جستجو می‌کند در اصل همان مسئلۀ تاریخ‌نگاری عینی و نسبت آن با واقعیت است، همان واقعیتی که از نگاه او قابل بازنمایی نیست. بارت، که در واکاوی ساختار روایت‌های تاریخی بر امکان عینی‌گرایی در تاریخ‌نگاری تردیدهای جدی وارد می‌کند، در جستجو برای یافتن مرجع عکس‌ها در حوزۀ نشانه‌شناسی، اسطورۀ «عکس مساوی با واقعیت است» را به چالش می‌کشد و بدین ترتیب رویکرد واقع‌گرایی را در تاریخ و عکاسی از منظر نشانه‌شناسی به پرسش می‌گیرد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Relation of Historiography and the Problem of Referent in Photography in Roland Barthes

نویسندگان [English]

  • masoome mirsaeedi 1
  • malek Hosseini 2
  • Shahla Eslami 3

1 PH.D Student in Department of philosophy of art, Faculty of theology and philosophy, azad university,Tehran, iran

2 Department of philosophy, Faculty of Divinity, Political Science and Law, Islamic Azad University, Tehran, Iran

3 Department of philosophy, Faculty of Divinity, Political Science and Law, Islamic Azad University, Tehran, Iran

چکیده [English]

It seems that objective historiography and the question of the real referent in photography do not have a clear relation, as can be seen in most of the contemporary essays on the relation between history and photography which are based on new definitions of representational capacity of photography and have no attention to past currents of historiography although all of them, in criticizing the photographic representation refer to works of Roland Barthes and his contemporaries, as the classical texts on photography. But a point that has been almost ignored is that Barthes' attention to the problem of the referent in photography goes beyond mere structuralism. His works on these two seemingly distinct areas namely history and photography show that his critical attitude toward the tradition of objective historiography, through all his intellectual life, from structuralism to poststructuralism, has been present in different areas including photography. What Barthes looks for by analyzing the problem   of  referent  in  photography  is  indeed   the  problem  of  objective historiography and its relation to reality, which he believes is not representable. Doubting the possibility of objectivity in historiography, Barthes challenges within semiotic framework the notion of ”photo is equal with reality” and therefore criticizes the realistic approach in history and photography.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Historiography
  • Myth
  • Referent
  • Photography
  • Roland Barthes
ایگرس، گئورگ. (1396). تاریخ نگاری در قرن بیستم: از عینیت گرایی تا چالش پسامدرن. ترجمۀ محمد ابراهیم باسط. چاپ اول. تهران: انتشارات سمت.
بارت، رولان. (1394). اسطوره، امروز، ترجمۀ شیرین‌دخت دقیقیان، تهران: نشرمرکز.
بارت، رولان. (1393). «بلاغت شناسی تصویر»، نظریه عکاسی: گزیده ای از مهم ترین متون نظری عکاسی در قرن بیستم، ویراسته لیز ولز، ترجمه مجید اخگر، تهران: سمت.
بارت، رولان. (1389). پیام عکس، ترجمه راز گلستانی فرد، تهران: نشر مرکز.
بارت، رولان. (1390). درجه صفر نوشتار، ترجمه شیرین دخت دقیقیان، تهران: هرمس.
بارت، رولان. (1373). «گفتار تاریخی»، ترجمۀ فضل‌الله پاکزاد، شمارۀ 4، ارغنون، تهران.
چندلر، دانیل. (1387). مبانی نشانه‌شناسی، ترجمۀ مهدی پارسا، تهران: سورۀ مهر.
لوید، کریستوفر. (1379). «روش شناسی در تاریخ»، فلسفۀ تاریخ، روش‌شناسی و تاریخ‌نگاری، گردآوری و ترجمۀ حسینعلی نوذری، تهران: طرح نو.
نوذری، حسینعلی. (1379). «تاریخی‌گری یا مکتب اصالت تاریخ»،  فلسفۀ تاریخ، روش‌شناسی و تاریخ‌نگاری، گردآوری و ترجمۀ حسینعلی نوذری، تهران: طرح نو.
Allen, Graham. (2003). Roland Barthes, London: Routledge.
Barthes, Roland. (1976). Mythologies, tr. Annette Lavers, London : Paladin 1976/1991.
Barthes, Roland. (1977). Image, Music, Text, tr. Stephen Heath, London: Fontana.
Clark, Elizabeth A. (2004).  History, Theory, Text: Historians and the Linguistic Turn, Cambridge: Harvard University Press.
Koepnick, Lutz. (2004). “Photographs and Memories”, South Central Review, Politics and Aesthetics of Memory, vol. 21, no.1, pp.94-129.
Paschalidis, Gregory. (2004). “Images of History and the Optical Unconscios”, Historian, no.4, pp:33-44.