TY - JOUR ID - 5823 TI - قدرت، روح کین‌خواهی، برداشت وجودی و آری‌گویی به زندگی. اهمیت «والا» در فلسفة هنر کانت JO - حکمت و فلسفه JA - WPH LA - fa SN - 1735-3238 AU - ماحوزی, رضا AD - هیئت علمی دانشگاه چمران Y1 - 2011 PY - 2011 VL - 7 IS - 26 SP - 53 EP - 74 KW - زیبایی KW - اصل غایتمندی KW - والا KW - خیال KW - فاهمه KW - عقل KW - لذت زیباشناختی DO - 10.22054/wph.2011.5823 N2 - کانت در تحلیل زیبایی طبیعی و هنری، لذت زیباشناختی ناشی از صورت‌های محض اعیان را به‌مدد بازی آزاد خیال و فاهمه و برمبنای اصل غایتمندی بدونِ غایت تبیین کرده است. بنابه این قاعده، احکام زیباشناختی محصول هارمونی نامتعیّن و خودانگیختة قوای خیال و فاهمه می‌باشند. با این‌حال، کانت در تحلیل امر والا و احساس زیباشناختی حاصل از آن، به هارمونی دو قوة فوق هیچ اشاره‌ای نکرده است؛ گویی در این خصوص کانت مواضع قبلی خود را کنار گذاشته است. این مسئله سبب گردیده برخی از شارحان کانت، امر والا را مسئله‌ای حاشیه‌ای در فلسفه هنر کانت قلمداد کنند. اما آیا به‌راستی کانت در ملاحظات خود در این خصوص از ضوابط حصول احساس لذت زیباشناختی دست کشیده است؟ این نوشتار درصدد است با نشان داده جایگاه ویژة امر والا در تبیین احساس‌های برتر قوة خیال و نسبت آن‌ها با اخلاق و دین، نشان دهد کانت همچنان به اصل غایتمندی وفادار مانده ولی در این مقام، قوه خیال را در هارمونی نامتعیّن با عقل مورد توجه قرار داده است. UR - https://wph.atu.ac.ir/article_5823.html L1 - https://wph.atu.ac.ir/article_5823_9a39048270798b232da6f471431ad1e1.pdf ER -