فلسفه
مسئله وجود در فلسفه ابن جبیرول

اصغر واعظی؛ حسین نیازبخش

دوره 19، شماره 76 ، دی 1402

https://doi.org/10.22054/wph.2023.70499.2112

چکیده
  ابن‌جبیرول (فیلسوف یهودی قرن 11 میلادی) در کتاب «ینبوع‌الحیاه» تقسیمات مختلفی را برای مفهوم «وجود» برمی‌شمرد که برخی از این تقسیمات در نگاه نخست با یکدیگر ناسازگار به نظر می‌رسند و این پرسش‌ را برمی‌انگیزانند که علت این تقسیم‌بندی‌های متفاوت چیست و ابن‌جبیرول چه تعریفی از وجود دارد و چگونه می‌توان تقسیمات مختلف وجود ...  بیشتر

ملاک تشخص در فلسفه‌ی ارسطو: صورت یا ماده؟

مجتبی درایتی

دوره 11، شماره 41 ، فروردین 1394، ، صفحه 69-86

چکیده
  چکیده بحث در باب ملاک تشخص که از بحث‌های مهم و غامض مابعدالطبیعی در تاریخ فلسفه بوده‌است به این امر مربوط می‌شود که آن چیست که حضورش موجب می‌شود تا ما از فرد کلی به شخص و فرد جزئی برسیم. مفسران فلسفه ارسطو در این باب که از نظر وی ملاک تشخص موجودات به چیست، اختلاف نظر دارند. عمده مفسران صورت یا ماده را و برخی مادة مکیف یا صورت متحقق را ...  بیشتر

معنای دوم دونامیس (قوه) درکتاب نهم مابعدالطبیعه

احمد عسگری

دوره 9، شماره 33 ، فروردین 1392، ، صفحه 23-42

https://doi.org/10.22054/wph.2013.5858

چکیده
  "ارسطو" در Θ ( کتاب نهم مابعدالطبیعه ) دو معنای دونامیس (قوه ) را از هم متمایز می‌کند و می‌گوید معنای اول آن را با حرکت در ارتباط می‌داند .ارسطو از این معنای دونامیس ( قوه ) به‌تفصیل بحث می‌کند، اما تصریح دارد که هدف اصلی معنای دوم است و بحث نخست از باب مقدمه است. او در Θ 6 به معنای دوم دونامیس ( قوه ) باز می‌گردد. اما، بحث او به‌نحوی ...  بیشتر

صور پیشینی معرفت، آری یا نه؟

محمد حکاک

دوره 9، شماره 33 ، فروردین 1392، ، صفحه 63-74

https://doi.org/10.22054/wph.2013.5860

چکیده
  بعضی مفاهیم هستند که از طریق حس وارد ذهن نشده‌اند، نظیر علت و معلول، جوهر و عرض، وجود و عدم، وحدت و کثرت، و وجوب و امکان و امتناع. فلاسفه بر سر این مفاهیم بحث بسیار و آرای متفاوت اظهار کرده‌اند. بعضی آن‌ها را فطری دانسته‌اند. جمعی سعی در توجیه حصول آن‌ها از راه حس نموده‌اند. گروهی منشأ آن‌ها را طبیعت و روان آدمی و در نتیجه، آن‌ها را ...  بیشتر

تفسیر شوپنهاور بر اصل جهت کافی

عبدالله امینی؛ محمد جواد صافیان

دوره 7، شماره 27 ، مهر 1390، ، صفحه 55-72

https://doi.org/10.22054/wph.2011.5830

چکیده
  اصل جهت کافی یکی از اصول بسیار مهم فلسفی است. آرتور شوپنهاور فیلسوف مشهور آلمانی، بر این اصل بسیار تأکید کرد و آن را مدخلی برای ورود به نظام فلسفی خویش قرار داد. وی بر آن است تا حدود و شرایط اطلاق این اصل را به نحو دقیق مشخص کند و از کاربرد ناروای آن در ساحت ماورای واقعیت پدیداری بپرهیزد. این اصل در نظام فلسفی وی حاکم بر روابط و نسب میان ...  بیشتر

ارتباط نفس با مجردات و مادیات در فلسفه افلوطین و ملاصدرا

رضا اکبریان؛ طیبه کرمی

دوره 5، شماره 20 ، دی 1388، ، صفحه 17-22

https://doi.org/10.22054/wph.2010.5780

چکیده
  مسئله ارتباط مجرد و مادی یکی از مسائل مهم در فلسفه است. نفس به دلیل هویت دوگانه‌ای که دارد، می‌تواند نقشی واسطه‌ای را میان عالم عقل و طبیعت را ایفا کند. نقش واسطه‌گری نفس، در فلسفه افلوطین و ملاصدرا به دو شکل متفاوت ترسیم شده است. از دیدگاه افلوطین، نفس دارای جنبه‌ای فرودین و جنبه‌ای عالی است. جنبه عالی نفس متصل به عقل است و هرگز تنزل ...  بیشتر