منطقِ نخستین هگل (منطقِ ینا)

محمد مهدی اردبیلی؛ علیرضا آزادی

دوره 12، شماره 45 ، فروردین 1395، ، صفحه 7-24

چکیده
  چکیده برای فهم مبانی و خاستگاه منطق هگل، علاوه بر منبع اصلی مورد استناد مفسران؛ یعنی کتاب علم منطق، لازم است نخستین رسالۀ منطقی هگل طی سال های حضورش در ینا مورد بررسی قرار گیرد. رساله‌ای که نه تنها در زبان فارسی هیچ شرحی از آن در دسترس نیست، بلکه حتی در زبان انگلیسی نیز مهجور است. مقالۀ حاضر برای نخستین بار شرحی از سیر تکوین منطق ینای ...  بیشتر

صور پیشینی معرفت، آری یا نه؟

محمد حکاک

دوره 9، شماره 33 ، فروردین 1392، ، صفحه 63-74

https://doi.org/10.22054/wph.2013.5860

چکیده
  بعضی مفاهیم هستند که از طریق حس وارد ذهن نشده‌اند، نظیر علت و معلول، جوهر و عرض، وجود و عدم، وحدت و کثرت، و وجوب و امکان و امتناع. فلاسفه بر سر این مفاهیم بحث بسیار و آرای متفاوت اظهار کرده‌اند. بعضی آن‌ها را فطری دانسته‌اند. جمعی سعی در توجیه حصول آن‌ها از راه حس نموده‌اند. گروهی منشأ آن‌ها را طبیعت و روان آدمی و در نتیجه، آن‌ها را ...  بیشتر

تحلیلی بر «شاکله» در فلسفه کانت

مجتبی سیاهی

دوره 5، شماره 17 ، فروردین 1388، ، صفحه 83-96

https://doi.org/10.22054/wph.2009.5769

چکیده
  «شاکله» از محوریترین مفاهیم فلسفه معرفتی کانت است. کانت در فلسفه خود اساس کار را بر شهود محض و مفاهیم محض قرار داد و شهود تجربی و مفاهیم تجربی را بدون شهود محض و مفاهیم محض، برای دستیابی به شناخت عالم واقع کافی نداشت. تألیف و ترکیب این دو را که در واقع ترکیب« حس و عقل» است لازمه دستیابی به شناخت دانست. از نظر کانت مفاهیم محض ...  بیشتر

درآمدی بر فلسفۀ منطق ارسطو

غلامرضا ذکیانی

دوره 4، شماره 15 ، مهر 1387، ، صفحه 45-61

https://doi.org/10.22054/wph.2008.5753

چکیده
  فلسفۀ ‌منطق علمی پسینی است و دربارۀ مبانی فلسفی منطق از سویی، و مسائل فلسفی ناشی از مباحث منطقی از سوی دیگر بررسی می‌کند. فلسفۀ منطق ارسطو تاکنون تدوین نشده است؛ اما برای تطبیق دو منطق قدیم و جدید لازم است مبانی فلسفی منطق ارسطو را استخراج کنیم، زیرا ممکن است با مشاهدۀ پاره‌ای اختلافات یا اشتراکات ظاهری به وجود وحدت یا تضاد میان آنها ...  بیشتر