جلال‌الدین بلخی بیرون از بازی جبر و اختیار

حمید اسکندری؛ حسن رهبر

دوره 18، شماره 71 ، مهر 1401، ، صفحه 1-22

https://doi.org/10.22054/wph.2022.69015.2089

چکیده
  مثنوی را چنان خوانده‌اند که گویی مولوی قائل به جبر یا اختیار بوده یا میان این دو تردّد داشته است. اینجا با تفسیری تازه آشکار می‌سازیم که وی چگونه از هر دوی این‌ها دوری می‌جوید. سخنانِ وی در این باره آنجا استوار و ایجابی است که خواسته باشد بر رخنه‌های یک طرف (گاه جبر و گاه اختیار) انگشت بگذارد و آن طرف را پس بزند؛ و این به معنای تأیید ...  بیشتر

جبر و اختیار از دیدگاه علامه طباطبائی

عبدالله نصری

دوره 9، شماره 36 ، دی 1392، ، صفحه 71-82

چکیده
  بحث جبر و اختیار یکی از مسائل مهم و معضلات فلسفی است. در طول تاریخ، فیلسوفان شرق و غرب در باب آن به تأملات بسیار پرداختند. فیلسوفان‌اسلامی در لابلای مباحث مربوط به کیفیات نفسانی، اصل علیت و صفات الهی به بحث دربارة این مسأله پرداختند. علامه طباطبائی، هم در آثار فلسفی خود و هم در تفسیر المیزان ابعاد مختلف جبر و اختیار را مورد بررسی و توجه ...  بیشتر